درمان اضطراب و استرس

با پیشرفت تکنولوژی و مدرن شدن زندگی انسان‌ها، مشکلات شکل و فرم جدیدی به خود گرفته و هر روزه شاهد مسائل تازه‌ای هستیم که باعث تشدید اضطراب و استرس می‌شوند. برای درمان اضطراب و استرس راهکار‌های زیادی معرفی شده‌اند که می‌توان از آن‌ها استفاده نمود.

در این صفحه، قصد داریم شما را با راه‌های درمان اضطراب و استرس و عواملی که باعث ایجاد و تشدید آن می‌شوند آشنا کنیم. با ما همراه باشید…

آشنایی با اختلال استرس و اضطراب شدید

تجربه استرس در شرایط بحرانی، اگر در حد کم باشد، کاملا معقول و طبیعی است. زمانی واکنش‌ها از حالت عادی خارج می‌شوند که فرد در مواجه با استرس، از نظر روانی و فیزیکی به نوعی فلج شده و کنترل شرایط و ادامه زندگی برای او سخت و طاقت‎فرسا می‎شود.

اختلال اضطراب و استرس شدید، نوعی بیماری روانی حاد است که معمولا بلافاصله پس از یک حادثه و رویداد جدی، در فرد شکل می‌گیرد. یکی از انواع اختلال استرس، اختلال استرس حاد (ASD) است که با اختلال استرس پس از آسیب روانی (PTSD) رابطه تنگاتنگی دارد. بسیاری از افرادی که به ASD دچار هستند، پس از بروز حادثه استرس‌زا در زندگی، اختلال PTSD را نیز تجربه می‌کنند.

آمار‌های بدست آمده از اداره امور سربازان ایالت متحده آمریکا نشان می‌دهد که در طی دوران جنگ و تنش، حدودا 19 درصد افراد پس از ایجاد حوادث مهیب، دچار ASD می‌شوند. واکنشی که افراد به اینگونه رویداد‌ها نشان می‌دهند، از هر فرد به فرد دیگر متفاوت است. به عبارت دیگر، افراد نسبت به حوادث پرتنش، تاثیرات روانی و فیزیکی متفاوتی را تجربه می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهند ظرفیت روانی هر فرد، در پروسه درمان اضطراب دخیل است.

در اختلال ASD، فرد در طول یک ماه پس از قرارگیری در شرایط و موقعیت تنش‌زا، علائم خاصی را تجربه می‌کند که نشان دهنده ظهور این اختلال هستند. برخی از افرادی که به ASD دچار هستند، حداقل 4 هفته پس از بروز حادثه استرس‌زا، علائم PTSD را نیز تجربه می‌کنند. درمان استرس در این افراد، با هدف مهار و کنترل استرس و ایجاد واکنش‌های مثبت در زمان مواجهه با عوامل استرس‌زا می‌باشد.

اختلال استرس و اضطراب شدید چیست؟

اختلال ASD به نوعی اختلال روانشناختی گفته می‌شود که معمولا پس از رویداد‌های آسیب‌زا ظهور می‌کند و باعث مختل شدن زندگی فرد می‌شود. افرادی که با این نوع اختلال مواجه هستند، هر بار پس از بروز حوادث آسیب‌زا، دچار تنش‌های روانی می‌شوند. علائم این اختلال، معمولا 3 الی 30 روز پس از بروز حادثه (بسته به شدت) باقی می‌مانند و در طول این زمان، بیمار برای گذراندن زندگی خود با مشکلات مختلفی مواجه می‌شود.

چنانچه علائم اختلال ASD بیش از یک ماه در فرد باقی بماند، نشان دهنده این است که به نوع شدید‌تر و دائمی این اختلال یعنی PTSD مبتلا شده و می‌بایست روند درمان اضطراب و استرس نیز تغییر کند. این اختلال و شدت آن، توسط درمانگر در جلسات مشاوره روانشناسی تشخیص داده می‌شود.

علائم استرس و اضطراب شدید چیست؟

افرادی که به ASD و PTSD دچار هستند، ممکن است طیف وسیعی از علائم و سایر اختلالات نظیر استرس و افسردگی را تجربه نمایند. به طور کلی، علائم مربوط به ASD و PTSD در 5 گروه خلاصه می‌شوند. این پنج گروه عبارتند از:

• افکار منفی: مرور خاطرات، بازسازی رویاها، مشاهده فیلم و عکس‌های قدیمی و… پس از بروز حادثه آسیب‌زا، می‌تواند باعث شکل‎گیری و پروراندن افکار منفی در ذهن افراد شود.
• منفی‎نگری و داشتن رفتار نامناسب: افرادی که در افکار منفی خود غوطه‎ور هستند، طبعا نمی‌توانند رفتار مناسبی از خود نشان دهند و به مرور زمان درگیر غم، بی‌حوصلی و کج خلقی می‌شوند.
• دوری گزینی از اجتماع: منفی‎نگری و بی‌حوصلگی افرادی که به اختلال ASD یا PTSD مبتلا هستند، باعث می‌شود که از قرارگیری در موقعیت‌های جدید، آشنایی با افراد غریبه و حتی معاشرت با دوستان و خانواده فاصله گرفته و گوشه‎گیری را در پیش بگیرند.
• برانگیختگی: علائم برانگیختگی شامل اختلالات خواب (بی‎خوابی، زیاد خوابیدن، خواب و بیداری در ساعات نامتعارف روز و…)، پرخاشگری، بی‌حوصلی، عدم داشتن تمرکز در حین انجام کار‌ها، تشویش و نگرانی و… می‌باشد.
• از هم گسیختگی روانی: گاهی اوقات، افرادی که به این نوع اختلال دچارند، واقعیت و رویا را با هم اشتباه گرفته و دچار از هم گسیختگی روانی می‌شوند. در برخی مواقع، فرد نمی‌تواند حادثه را به درستی به یاد آورد و نسبت به محیط پیرامون خود، نا‎آگاه است.

علائم استرس عبارتند از:

• خستگی مفرط؛
• نگرانی و تنش بیش از حد؛
• عدم توانایی در تمرکز کردن؛
• بی‌قراری و ناآرامی؛
• احساس غم، اندوه و ناامیدی طولانی مدت؛
• احساس ایجاد محیط رقابتی در مواجه با دیگران.

برخی از علائم افسردگی عبارتند از:

• بی‌حالی و خستگی مفرط؛
• احساس غم و اندوه طولانی‎مدت؛
• از دست دادن علاقه نسبت به فعالیت‌های مفرح؛
• گریه‌های ناگهانی؛
• تغییر در اشتها و وزن؛
• تمایل به آسیب رساندن به خود و داشتن افکار خودکشی.

در جلسات روانشناسی، تمام این علائم به دقت بررسی شده و درمانگر برای رفع آن‌ها، بهترین و مناسب‌ترین راهکار‌ها را پیشنهاد می‌کند.

علل بروز اختلال استرس و اضطراب شدید

اختلالاتی مانند ASD یا PTSD ممکن است به دلایل زیادی رخ دهند. گاهی اوقات، ریشه بروز چنین اختلالاتی در مشکلات خانوادگی است و افراد با شرکت در جلسات مشاوره خانواده، می‌توانند علائم و علت‌های آن را پیدا کرده و برای درمان استرس، بهترین راهکار را بکار بگیرند.

برخی از علت‌های رایجی که می‌توانند سبب بروز اختلال استرس شدید شوند عبارتند از:

• مرگ یا از دست دادن عزیزان؛
• آسیب فیزیکی جدی؛
• تهدید به مرگ از طرف سایرین؛
• مشاهده بلایای طبیعی؛
• قرارگیری در صحنه تصادف؛
• تعرض یا تجاوز جنسی؛
• خشونت در محیط خانواده؛
• دچار شدن به بیماری لاعلاج؛
• آسیب شدید به مغز؛
• و…

عوامل خطرزا

علائم ASD در هر سنی و در هر مکانی ممکن است ظاهر شوند. همچنین، این اختلال هم در بین مردان و هم در بین زنان دیده می‌شود. با اینکه تمام افراد می‌توانند به اختلال ASD دچار شوند، برخی از افراد بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آن قرار دارند.

دلیل این امر، می‌تواند وجود شرایط خاصی باشد. برخی از شرایطی که احتمال ابتلا به اختلال ASD را شدت می‌بخشند عبارتند از:

• تجربه قبلی در داشتن حملات استرس؛
• سابقه ابتلا به اختلالات روانی در خانواده و بستگان؛
• کمتر از 40 سال سن داشتن؛
• زن بودن.

روش تشخیص اختلال استرس و اضطراب شدید

روانشناسان و پزشکان متخصص بهداشت و روان، قادر به تشخیص علائم و نشانه‌های اختلال ASD هستند. فرد پس از مراجعه به روانپزشک، به طرح مشکلات خود می‌پردازد و در ادامه، روانشناس سوالاتی را از وی می‌پرسد.

در صورتی که فرد حداقل 9 مورد از علائم اصلی ASD را در طول یک ماه پس از وقوع حادثه آسیب‌زا داشته باشد، روانشناس تشخیص می‌دهد که به این اختلال دچار است. در صورتی که علائم بیش از یک ماه همچنان پابرجا باشند، احتمال دچار شدن به اختلال PTSD وجود دارد.

درمانگر در مراجعات اول، وجود یا عدم وجود موارد زیر را بررسی می‌کند:

• مصرف دارو؛
• مصرف مواد مخدر؛
• ابتلا به بیماری‌های خاص؛
• ابتلا به سایر اختلالات و بیماری‌های روانی مانند افسردگی، دو‎قطبی و…

گزینه‌های درمانی استرس و اضطراب شدید

پس از معاینه حضوری بیمار، درمانگر با توجه به شرایط و علائم او و همچنین واکنش‌هایش نسبت به تاثیرات محیطی، تصمیم می‌گیرد که چه درمانی برای وی مناسب است و بهترین نتیجه را درپی خواهد داشت.

درمان اختلال ASD عموما بر روی کاهش علائم، بهبود واکنش‌ها برای مقابله با اختلال و پیشگیری از ابتلا به PTSD متمرکز است و ممکن است طیف وسیعی از انواع درمان‌های قدیم و جدید را شامل شود. برخی از رایج‌ترین درمان‌های ASD و PTSD عبارتند از:

CBT

در قدم اول، درمانگر برای مقابله با آسیب یا تروما، رفتار درمانی یا همان CBT را پیشنهاد می‌کند. این نوع درمان که نسبتا جدید است، برای مقابله با استرس زیاد استفاده می‌شود. تحقیقات نشان داده که درمان CBT هیچگونه تداخلی با سایر روش‌های درمانی ASD و PTSD ندارد و اثربخشی آن تحت شرایط مختلف، تضمین شده است.

CBT توسط درمانگران و متخصصین آموزش دیده و ماهر انجام می‌شود. تعداد جلساتی که برای درمان CBT در نظر گرفته می‌شود، معمولا به صورت جلسات هفته‌ای یکبار، برای مدت 6 هفته است و هر جلسه، 60 الی 90 دقیقه بطول می‌انجامد. این جلسات، حداقل 2 هفته پس از حادثه آسیب‌زا شروع می‌شوند تا حواس و افکار بیمار، از حادثه مربوطه پرت شده و استرس کمتری را تجربه کند.

البته در طول جلسات درمانی، به عنوان بخشی از روند درمان، قسمت‌هایی از حادثه را برای شناخت صحیح آن و کم کردن اثرات منفی‌اش، به بیمار یادآوری می‌کنند. واکنشی که افراد به این درمان نشان می‌دهند، از هر فرد به فرد دیگر متفاوت است. برخی از افراد، به تعداد جلسات بیشتری نیاز دارند؛ چرا که واکنش‌های شدیدی نسبت به محرک‌ها نشان می‌دهند.

افرادی که به تعداد جلسات بیشتری نیاز دارند عبارتند از:

• افرادی که نسبت به محرک‌ها پاسخ نمی‌دهند یا واکنش‌های تندی دارند: واکنش این افراد، می‌تواند روند درمان را کند‌تر کند.
• افرادی که سریعا خشمگین می‌شوند: راحت و سریعا خشمگین شدن نشان دهنده آسیب‌های زیادی است که به درمان شناختی بیشتری نیاز دارد.
• افرادی که دچار غم و اندوه زیاد می‌شوند: این افراد مرحله سوگواری طولانی‎تری دارند و برای گذر از این مرحله، به آموزش و کمک بیشتری نیاز دارند.
• افرادی که تمایل به خودکشی دارند: این بیماران، اول از همه می‌بایست مراحل مدیریت خودکشی را طی نموده و سپس درمان اضطراب را دنبال نمایند.

ذهن آگاهی

روش‌های ذهن آگاهی به منظور فعال کردن بخش‌های مختلف مغز که در تصمیم‎گیری و تمرکز دخیل هستند، انجام می‌گیرند. این روش‌ها، عموما شامل تمرین‌های تنفس صحیح و مدیتیشن هستند و به فرد کمک می‌کنند تا با قدرت و موفقیت بیشتری، استرس خود را کنترل کند.

دارودرمانی

در صورتی که بیمار دچار افسردگی حاد، تشنج و علائمی که زندگی وی را مختل می‌کند شده باشد، برای کنترل این علائم، می‌بایست از داروهای شیمیایی استفاده شود تا با تصحیح عملکرد مغز، درمان اضطراب و استرس با موفقیت بیشتری انجام شود.

برخی از داروهایی که برای درمان استرس تجویز می‌شوند عبارتند از:

• داروهای خانواده بنزودیازپین: این دارو‌ها عموما برای درمان اضطراب و هراس بسیار شدید و یا اختلالات خوابی که پس از حادثه آسیب‌زا ظاهر می‌شوند، مصرف می‌شوند. استفاده داروهای بنزودیازپین معمولا برای کوتاه‎مدت توصیه می‌شود؛ چراکه استفاده طولانی‎مدت آن، برای انسان مضر است.
• پروپرانولول: این دارو برای درمان فوری استرس شدید مصرف می‌شود.
• مورفین: مورفین با کاهش تولید نوراپی نفرین توسط مغز، می‌تواند در 48 ساعت اولیه پس از بروز حادثه آسیب‌زا، علائم استرس شدید را کاهش دهد.

پیشگیری از ابتلا به استرس و اضطراب شدید

از آنجایی که سطح تحمل افراد با یکدیگر متفاوت است و ممکن است حجم فشار روانی یک حادثه یا اتفاق، بسیار زیاد باشد، در نتیجه، پیشگیری ASD در همه موارد، کاری شدنی نیست. با این حال، روش‌هایی وجود دارد که با رعایت آن‌ها، می‌توان احتمال بروز علائم اختلال ASD را کاهش داد و یا از ظاهر شدن آن‌ها تا حد زیادی جلوگیری نمود.

این روش‌ها عبارتند از:

• کمک گرفتن از دوستان یا خانواده در زمان بروز حادثه؛
• مراجعه به روانپزشک و مشورت گرفتن از او؛
• درمان سایر اختلالات روانی مانند افسردگی و…

چگونه با اضطراب فراگیر (GAD) مبارزه کنیم؟

GAD نوعی اختلال است که به واسطه آن، فرد در شرایط عادی و بدون حادثه نیز دچار نگرانی و استرس شدید می‌شود. برخی از علائم اختلال GAD عبارتند از بی‌قراری، تحریک‌پذیری بالا، عدم تمرکز کردن، مشکلات تنفسی، احساس بیماری و…

برای مبارزه با اختلال GAD می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده نمایید:

• داشتن خواب کافی: نداشتن خواب خوب، می‌تواند باعث ترشح بیش از اندازه ماده‌ای به نام کورتیزول توسط مغز شود. این ماده، عامل اصلی تنش و استرس زیاد است.
• کم کردن مصرف کافئین: کافئین یک محرک قوی است که می‌تواند باعث ایجاد استرس شود.
• خوردن وعده‌های غذایی در زمان مقرر: با اینکه در زمان استرس، غذا خوردن کاری سخت و دشوار است، اما حذف وعده‌های غذایی می‌تواند باعث آسیب رساندن به بدن و ترشح هورمون‌های مضر شود.
• مصرف داروهای تجویز شده: اگر پزشک یا روانپزشک داروهای خاصی را برای درمان استرس تجویز کرده است، آن‌ها را سر وقت مصرف نمایید.
• محرک‌های خود را پیدا کنید: بهتر است به این فکر کنید که چه چیزی باعث تشدید علائم شما می‌شود و تا حد امکان، از این محرک‌ها فاصله نموده و در زمان مواجه با آن ها، از تکنیک‌های آرام‌سازی استفاده نمایید.

راه‌های مقابله با اضطراب و استرس کدام‌اند؟

افرادی که به اختلالات استرس و هراس دچار هستند، برای مقابله و داشتن درمان اضطراب و استرس موثر، می‌توانند از ترفند‌ها و تکنیک‌های خاصی استفاده نمایند. نکاتی که در‌ بخش قبل مطرح شدن‎اند، برای افرادی که مبتلا به اختلالات OCD یا GAD هستند مفید است اما آن نکات، برای سایر اختلالات استرس، عملکرد رضایت‎بخشی ندارند. بدین منظور، اینگونه افراد بهتر است از تکنیک‌های دیگری که در این‌ بخش معرفی می‌کنیم، استفاده کنند:

ذهن خود را دوباره متمرکز کنید

برای مبارزه با استرس، باید به ذهن خود بیاموزید که چطور متمرکز شود تا بتوانید کنترل آن را بدست بگیرید. با اینکه این‎کار ممکن است ساده بنظر برسد، اما برای فردی که دچار علائم استرس شدید شده است، چندان هم کار ساده‌ای نیست.

برای تمرکز کردن، می‌بایست در موقعیت‌های مختلفی که علائمتان ظاهر می‌شوند، تمرینات ذهنی را قدم به قدم انجام دهید تا بتوانید پس از مدتی، در این کار ماهر شوید. می‌توانید در زمانی که دچار حملات استرس شده‌اید، به یک شئ یا وسیله خیره شوید و به این فکر کنید که از چه چیزی ساخته شده است و یا برای ساخت آن، چه مراحلی طی شده و چقدر زمان لازم است.

راهکار دیگر برای بالا بردن قدرت تمرکز، دویدن است. دویدن باعث بهبود عملکرد مغز می‌شود و به شما کمک می‌کند تا با دید بهتری به مسائل نگاه کنید.

به خودتان یادآوری کنید که حملات استرس موقتی هستند و بالاخره تمام می‌شوند

یکی از افکاری که باعث وحشت بیشتر بیماران می‌شود این است که در زمان بروز حملات، تصور می‌کنند که دنیا به پایان رسیده و تا ابد وضع به همین منوال باقی می‌ماند. حملات استرس معمولا بین 10 الی 30 دقیقه بطول می‌انجامند. در زمان بروز این حملات، دائما به خودتان یادآوری کنید که حداکثر نیم ساعت دیگر، این حس از بین می‌رود و می‌توانید به حالت عادی خود برگردید.

مکمل‌ها و داروهای گیاهی برای درمان اضطراب و استرس

برخی از دارو‌ها و مکمل‌های گیاهی وجود دارند که می‌توانند باعث کاهش استرس شوند و حملات ASD را کمتر کنند. قبل از مصرف این داروهای گیاهی، می‌بایست با روانپزشک خود مشورت کنید و از او بخواهید در صورت تایید، نحوه و میزان مصرف دقیق آن‌ها را برایتان مشخص کند.

برخی از مکمل‌ها و گیاهان دارویی برای درمان اختلال ASD عبارتند از:

• زالزالک؛
• اسطوخودوس؛
• جینسینگ؛
• بادرنجبویه؛
• زنجبیل؛
• سنبل الطیب؛
• بابونه؛
• رازک؛
• اشووگاندها؛
• Ginkgo Biloba؛
• کاوا کاوا؛
• St John’s Wort؛
• امگا 3؛
• عصاره گل ساعتی؛
• منیزیم؛
• L-Theanine؛
• GABA؛
• 5-HTP؛
• ویتامین A؛
• ویتامین B؛
• ویتامین D؛
• ویتامین E.

تفاوت بین اضطراب و استرس

در تعاریف روانشناختی، استرس یکی از واکنش‌های طبیعی و عادی بدن نسبت به اتفاقات خلاف میل ما می‌باشد. این واکنش نوعی عامل مثبت است که ما را از خطر دور می‌کند و ذهن را هوشیار‌تر نگه می‌دارد تا بقای بدن ما تضمین شود. زمانی که میزان استرس به قدری زیاد باشد که فرد از انجام امور خود باز ماند و یا برای طولانی مدت درگیر استرس باشد، به آن اختلال استرس گفته می‌شود.

از طرف دیگر، اضطراب به اختلالی گفته می‌شود که با سلامت روان در تضاد است و باعث ایجاد دلهره، نگرانی و وسواس می‌شود. این اختلال حتی پس از رفع شدن حادثه آسیب‌زا همچنان باقی می‌ماند. حتی در شرایطی، فرد بدون ایجاد تنش یا حادثه نیز ممکن است به این اختلال دچار شود.

تاثیر استرس و اضطراب بر بدن و زندگی روزمره

اختلال ASD در صورت درمان و کنترل نشدن، علاوه بر روح و روان، می‌تواند سلامت فیزیکی بیماران را تهدید نماید. برخی از تاثیرات مخرب این اختلال عبارتند از:

•       از بین رفتن ایمنی بدن در مقابله با بیماری‌ها؛
•       اختلال در عملکرد اعضای مختلف بدن مانند قلب، ریه، کلیه، روده و…؛
•       مشکل در تمرکز و حافظه؛
•       از بین رفتن اعتماد به نفس و عزت نفس در بیماران؛
•       بروز تیک‌های عصبی؛
•       گرفتگی‌های عضلانی؛
•       از بین رفتن سلامت پوست و مو؛
•       کاهش/افزایش اشتها و از بین رفتن تناسب اندام؛
•       بروز مشکلات خواب؛
•       سرگیجه، تهوع و سردرد‌های مزمن.

بهترین راهکارها برای درمان و مقابله با استرس

برخی از روش‌های بی‌خطر عمومی که می‌توانند در درمان استرس مفید واقع شوند عبارتند از:

•       دوری کردن از عوامل استرس‌زا برای منظم‌سازی ریتم قلب؛
•       تمرین تنفسی مداوم برای عمیق و طولانی شدن دم و بازدم؛
•       مطالعه درباره علائم و شناخت کامل اختلال ASD؛
•       ثابت نگه داشتن قند خون بدن؛
•       استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی قبل از خواب؛
•       انجام تمریناتی برای افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس؛
•       انجام مدیتیشن، دعا و هر چیزی که باعث آرام‌سازی می‌شود؛
•       پر کردن اوقات بیکاری با فعالیت‌های مفرح و مفید؛
•       داشتن تغذیه سالم و عدم مصرف دخانیات و مشروبات الکلی؛
•       گشت و گذار در طبیعت و فاصله گرفتن از وسایل الکترونیکی نظیر گوشی موبایل، تبلت و…؛
•       معاشرت با افراد آرام و ریلکس؛
•       داشتن ورزش منظم برای خونرسانی مناسب؛

روش Relaxation یا آرامش بخشی

اختلال ASD و PTSD می‌توانند باعث گرفتگی‌های عضلانی و منقبض شدن ماهیچه‌های بدن شوند. یکی از روش‌هایی که می‌تواند به رفع این شرایط کمک کند، روش Relaxation است. در این روش، درمانگر به بیمار کمک می‌کند تا ماهیچه‌های منقبض شونده را شناسایی کرده و با انجام تمرینات مشخص، برای آرام‌سازی هر چه بیشتر آن‌ها اقدام نماید.

روش Relaxation یک متد شناخته شده و موثر برای کاهش علائم اختلال ASD است و نسبت به سایر روش‌های آرام‌سازی، عملکرد بهتری دارد.

سوالات متداول

اگر به تازگی متوجه حملات پانیک شده باشم، چه باید بکنم؟

در قدم اول، باید آرامش خود را حفظ کرده و برای انجام مشاوره، به یک روانشناس ماهر و زبده مراجعه نمایید. همچنین، داشتن اطلاعات درباره علائم، به شما کمک می‌کند تا درک بهتری از شرایط خود داشته باشید. بنابراین، بهتر است با جستجو در اینترنت، علائم مهم خود را شناسایی کرده و آن‌ها را یادداشت نمایید تا در زمان مراجعه به روانشناس، این اطلاعات را در اختیار او قرار دهید.

بهترین روش برای درمان اختلال ASD چیست؟

روش‌های زیادی برای کنترل و درمان اختلال ASD وجود دارند. درمانی که روانشناس برای یک فرد انتخاب می‌کند، ممکن است با درمان فرد دیگر متفاوت باشد. برای برخی از افراد، تنها درمان‌های بیوفیدبک روانشناختی تجویز می‌شود و برخی دیگر، علاوه بر درمان‌های روان شناختی، درمان‌های دارویی را نیز دریافت می‌کنند.

آیا با دنبال کردن درمان، می‌توانم به طور 100% از شر علائم اختلال ASD خلاص شوم؟

بله. چنانچه به درمان خود متعهد باشید و جلسات مشاوره را به طور کامل و با صبر، میل و رغبت دنبال نمایید، می‌توانید به طور کامل علائم این اختلال را از بین ببرید.