
اختلال پرخوری چیست؟ علائم و راههای درمان
آنچه در این مقاله می خوانید
اختلال پرخوری افراطی (BED) یک اختلال خوردن است که با دورههای مکرر پرخوری مشخص میشود. این دورهها با خوردن مقدار زیادی غذا در یک بازه زمانی کوتاه (معمولاً دو ساعت) و احساس فقدان کنترل در حین پرخوری مشخص میشود. افراد مبتلا به BED ممکن است در حین پرخوری احساس شرم، گناه یا انزجار کنند. پرخوری اغلب با رفتارهای جبرانی مانند پاکسازی (مثلاً استفراغ خود به خود یا سوء استفاده از ملین ها) دنبال می شود. با این حال، بر خلاف پرخوری عصبی، BED با پاکسازی منظم همراه نیست. BED می تواند عواقب جدی بر سلامت جسمی و روانی فرد داشته باشد. برخی از عوارض مرتبط با BED عبارتند از:
- افزایش وزن و چاقی
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- بیماری قلبی
- دیابت نوع 2
- بیماری کیسه صفرا
- آرتروز
- افسردگی
- اضطراب
- سوء مصرف مواد
علت دقیق BED ناشناخته است، اما به احتمال زیاد ترکیبی از عوامل ژنتیکی، روانی و محیطی در آن نقش دارند.
اختلال پرخوری یا Binge Eating Disorder (BED)، یک اختلال خوردن است که با دورههای مکرر پرخوری غیرقابل کنترل مشخص میشود. علل این اختلال چندگانه و پیچیدهاند و میتوانند شامل عوامل ژنتیکی، روانی، محیطی و بیولوژیکی باشند. در زیر به برخی از این عوامل اشاره میکنم:
1. عوامل ژنتیکی: تحقیقات نشان دادهاند که ممکن است استعداد ژنتیکی برای اختلالات خوردن وجود داشته باشد. اگر یکی از اعضای خانواده دچار اختلال خوردن باشد، احتمال ابتلای فرد دیگر نیز افزایش مییابد.
2. عوامل روانی: اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب، استرس، و نارضایتی از بدن میتوانند در توسعه BED نقش داشته باشند. افراد ممکن است از پرخوری به عنوان راهی برای مقابله با احساسات منفی یا استرس استفاده کنند.
3. عوامل محیطی: تجربیات زندگی مانند سوءاستفاده جنسی، فیزیکی یا عاطفی، فشارهای اجتماعی برای داشتن بدنی خاص، و قرار گرفتن در معرض فرهنگ غذایی ناسالم میتوانند در ایجاد این اختلال مؤثر باشند.
4. عوامل بیولوژیکی: تغییرات در مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین و دوپامین میتوانند بر رفتار خوردن تأثیر بگذارند. این تغییرات ممکن است باعث شود فرد نتواند احساس سیری را به درستی تجربه کند.
5. عوامل فرهنگی و اجتماعی: فرهنگهای مختلف میتوانند استانداردهای مختلفی برای زیبایی و وزن بدن داشته باشند که ممکن است بر نگرش فرد نسبت به بدن و غذا تأثیر بگذارد.
6. عوامل رفتاری: عادات غذایی نامنظم، رژیمهای غذایی سخت و محدود کننده، و عدم تعادل در مصرف مواد غذایی میتوانند باعث پرخوری شوند.
در پاسخ به این سوال بایست گفت بلی، اختلال پرخوری میتواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت و تندرستی فرد داشته باشد، این تأثیرات میتوانند جسمی، روانی و اجتماعی باشند. در زیر به برخی از این تأثیرات اشاره میکنم:
تأثیرات جسمی
- چاقی: پرخوری مکرر میتواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود. چاقی خود میتواند منجر به مشکلات بهداشتی بیشتری مانند دیابت نوع 2، بیماریهای قلبی و عروقی، فشار خون بالا و اختلالات خواب شود.
- دیابت نوع 2: مصرف زیاد کالری و مواد غذایی ناسالم میتواند سطح قند خون را افزایش دهد و به مقاومت به انسولین منجر شود، که میتواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد.
- بیماریهای قلبی و عروقی: چاقی و افزایش مصرف چربیها و قندها میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش دهد.
- مشکلات گوارشی: پرخوری میتواند باعث مشکلات گوارشی مانند سوزش معده، سوءهاضمه و ناراحتیهای معده شود.
- اختلالات خواب: پرخوری میتواند به اختلالات خواب مانند آپنه خواب منجر شود.
تأثیرات روانی
- افسردگی و اضطراب: افراد مبتلا به اختلال پرخوری اغلب از احساسات شرم، گناه و بیارزشی رنج میبرند که میتواند به افسردگی و اضطراب منجر شود.
- اعتماد به نفس پایین: مشکلات با تصویر بدن و افزایش وزن میتواند باعث کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس شود.
- استرس و احساس گناه: افراد ممکن است پس از دورههای پرخوری دچار استرس و احساس گناه شدید شوند.
تأثیرات اجتماعی
- انزوای اجتماعی: افراد مبتلا به اختلال پرخوری ممکن است از موقعیتهای اجتماعی که شامل غذا میشوند اجتناب کنند، که میتواند به انزوای اجتماعی منجر شود.
- مشکلات در روابط بین فردی: مشکلات مربوط به تصویر بدن و اعتماد به نفس پایین میتواند بر روابط شخصی و حرفهای تأثیر منفی بگذارد.
- افت عملکرد در کار یا تحصیل: مشکلات روانی و جسمی مرتبط با اختلال پرخوری میتواند منجر به کاهش تمرکز و بهرهوری در کار یا تحصیل شود.
اختلال پرخوری میتواند تأثیرات گستردهای بر سلامت و تندرستی فرد داشته باشد. درمان زودهنگام و مناسب، شامل مشاوره روانی، دارودرمانی و تغییرات در سبک زندگی، میتواند به بهبود وضعیت فرد و کاهش عوارض ناشی از این اختلال کمک کند.
چه درمان هایی برای اختلال پرخوری وجود دارد؟
درمانهای متعددی برای اختلال پرخوری (Binge Eating Disorder یا BED) وجود دارد که میتوانند به بهبود وضعیت فرد و کاهش دفعات و شدت دورههای پرخوری کمک کنند. این درمانها معمولاً شامل ترکیبی از رواندرمانی، دارودرمانی و تغییرات در سبک زندگی هستند. در زیر به برخی از این درمانها اشاره میکنم:
رواندرمانی
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): CBT یکی از مؤثرترین روشهای درمانی برای BED است. این نوع درمان به فرد کمک میکند تا الگوهای فکری منفی و رفتارهای نادرست مرتبط با غذا خوردن را شناسایی و تغییر دهد.
- درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT): ACT به فرد کمک میکند تا احساسات و افکار منفی را بپذیرد و به جای مبارزه با آنها، با ارزشهای شخصی خود هماهنگ شود و اقداماتی انجام دهد که با این ارزشها همخوانی دارند.
- درمان دیالکتیکی رفتاری (DBT): DBT یک نوع درمان شناختی-رفتاری است که به ویژه برای افراد با احساسات شدید و ناپایدار مناسب است. این روش به فرد کمک میکند تا مهارتهای مدیریت احساسات و مقابله با استرس را بیاموزد.
دارو درمانی
- داروهای ضد افسردگی: برخی از داروهای ضد افسردگی مانند SSRIs (مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین) میتوانند در کاهش علائم BED مؤثر باشند.
- داروهای ضد صرع: برخی داروهای ضد صرع مانند توپیرامات ممکن است در کاهش دورههای پرخوری مؤثر باشند، اگرچه باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شوند.
- داروهای ضد چاقی: داروهایی مانند لیراگلوتاید که برای درمان چاقی استفاده میشوند، میتوانند در کاهش اشتها و دورههای پرخوری مفید باشند.
درمانهای تغذیهای
مشاوره تغذیهای: مشاوره با یک متخصص تغذیه میتواند به فرد کمک کند تا برنامه غذایی سالم و متعادلی را دنبال کند و مهارتهای خوردن آگاهانه را بیاموزد.
آموزش خوردن آگاهانه: خوردن آگاهانه به فرد کمک میکند تا ارتباط بهتری با غذا برقرار کند و به سیگنالهای گرسنگی و سیری بدن خود گوش دهد.
حمایت اجتماعی
گروههای حمایتی: شرکت در گروههای حمایتی میتواند به فرد کمک کند تا احساسات و تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارد و از حمایت و همدلی آنها بهرهمند شود.
تغییرات در سبک زندگی
- ورزش منظم: ورزش منظم میتواند به بهبود خلق و خوی و کاهش استرس کمک کند و به عنوان یک روش مقابلهای سالم در برابر دورههای پرخوری عمل کند.
- مدیریت استرس: یادگیری تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی میتواند به کاهش استرس و افزایش احساس آرامش کمک کند.
چگونه مانع اختلال پرخوری شویم؟
پیشگیری از اختلال پرخوری نیازمند توجه به سلامت جسمی و روانی، ایجاد عادات غذایی سالم و مدیریت استرس است. در زیر به برخی از راهکارهای موثر برای جلوگیری از اختلال پرخوری اشاره میکنم:
ایجاد عادات غذایی سالم
- خوردن منظم و متعادل: سعی کنید وعدههای غذایی منظم و متعادلی داشته باشید. از گرسنگی شدید جلوگیری کنید زیرا این حالت میتواند منجر به پرخوری شود.
- پرهیز از رژیمهای غذایی سخت و محدود کننده: رژیمهای غذایی سخت و محدود کننده میتوانند باعث ایجاد احساس گرسنگی شدید و میل به پرخوری شوند. به جای آن، روی یک برنامه غذایی متعادل و سالم تمرکز کنید.
- خوردن آگاهانه: تمرین کنید تا به نشانههای گرسنگی و سیری بدن خود گوش دهید. این شامل خوردن آهسته، توجه به مزه و بافت غذا، و اجتناب از خوردن هنگام احساسات منفی است.
مدیریت استرس و احساسات
- تکنیکهای مدیریت استرس: یادگیری و تمرین تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق، و تمرینات آرامشبخش میتواند به کاهش استرس و جلوگیری از پرخوری ناشی از استرس کمک کند.
- جستجوی حمایت روانی: در صورت نیاز، از یک مشاور یا رواندرمانگر کمک بگیرید تا به شما در مدیریت احساسات و استرس کمک کند.
ارتقاء تصویر بدن و اعتماد به نفس
- پذیرش بدن: به جای تمرکز بر وزن و ظاهر، سعی کنید بر روی سلامت کلی بدن و عملکرد آن تمرکز کنید. تمرین کنید تا بدن خود را همانطور که هست بپذیرید و از انتقادات سخت نسبت به خود پرهیز کنید.
- فعالیتهای تقویتکننده اعتماد به نفس: در فعالیتهایی شرکت کنید که به شما احساس رضایت و موفقیت میدهند، مانند ورزش، هنر، یا هر فعالیت دیگری که از آن لذت میبرید.
ایجاد یک محیط غذایی سالم
- دسترسی به غذاهای سالم: سعی کنید در خانه غذاهای سالم و مغذی داشته باشید و از خریدن و نگهداری غذاهای ناسالم پرهیز کنید.
- برنامهریزی وعدههای غذایی: برنامهریزی وعدههای غذایی میتواند به شما کمک کند تا انتخابهای غذایی سالمتری داشته باشید و از غذا خوردن بیبرنامه و ناسالم جلوگیری کنید.
فعالیت بدنی منظم
ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم میتواند به بهبود خلق و خو، کاهش استرس و ارتقاء سلامت کلی کمک کند. سعی کنید ورزشی را که از آن لذت میبرید پیدا کنید و آن را به بخشی از روزمره خود تبدیل کنید.
حمایت اجتماعی
- ارتباط با دوستان و خانواده: ارتباط با دوستان و خانواده و به اشتراک گذاشتن احساسات و تجربیات با آنها میتواند به کاهش استرس و بهبود سلامت روانی کمک کند.
- شرکت در گروههای حمایتی: شرکت در گروههای حمایتی یا انجمنهای مرتبط با سلامت روان میتواند به شما کمک کند تا احساسات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید و از حمایت و همدلی آنها بهرهمند شوید.
### نتیجهگیری
پیشگیری از اختلال پرخوری نیازمند توجه به سلامت جسمی و روانی، ایجاد عادات غذایی سالم، مدیریت استرس و تقویت اعتماد به نفس است. با اتخاذ این رویکردها، میتوانید خطر ابتلا به اختلال پرخوری را کاهش دهید و سلامت کلی خود را بهبود بخشید. درنتیجه برای درمان اختلال پرخوری نیاز به یک رویکرد چندگانه دارد که شامل رواندرمانی، دارودرمانی، مشاوره تغذیهای، حمایت اجتماعی و تغییرات در سبک زندگی است. هر فرد ممکن است به ترکیب متفاوتی از این درمانها نیاز داشته باشد، بنابراین مهم است که با یک رواندرمانکر یا پزشک مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسبی برای شما تدوین شود.