یکی از مهم‌ترین دلایل بروز بیماری‌های جسمی و روحی، استرس و اضطراب است که در این مقاله قصد داریم شما را با تمامی راهکارهای مفید مدیریت استرس آشنا کنیم. به طور کلی داشتن اضطراب در طول روز، هر فردی را از انجام دادن کارهای مهم روزانه خود باز می‌دارد. نتیجه آن نیز اختلال در روحیه و نظم شخص شده و ممکن است از وظایف خود عقب بماند.از این رو برای یادگیری مهارت مدیریت استرس در ادامه همراه ما باشید.
مدیریت استرس چیست
همه ما به یاد داریم که وقتی محصل بودیم و به مدرسه می‌رفتیم هنگام امتحان‌های آخر سال و یا پرسش و پاسخ معلم دچار استرس می‌شدیم. در واقع استرس از دوران کودکی همراه ما است و با بزرگ‌تر شدنمان نیز بیشتر و بیشتر می‌شود. حال کسی در این بحران‌های ریز و درشت موفق است که بتواند به خوبی این استرس‌ها را کنترل و مدیریت کند. زندگی پر از چالش‌های گوناگون است که برخی از آن‌ها باعث ایجاد اضطراب در افراد می‌شود و ممکن است در طولانی مدت باعث بروز بیماری‌های روحی و جسمی نیز شود. اگر در مورد مدیریت استرس اطلاعات خوب و کاملی داشته باشید،
می‌توانید به راحتی از میزان استرس وارد شده به بدنتان جلوگیری کنید. با مدیریت استرس تا حد زیادی فشارهای روانی زندگی را کاهش می‌دهید، در این صورت فردی موفق، شاد و سالم خواهید بود. شما نیز باید در برابر مشکلات منعطف بوده و برای تمامی وظایف خود برنامه‌ریزی دقیق داشته باشید که در این صورت، اضطراب و نگرانی‌ها به راحتی قابل کنترل می‌شوند. در این میان بعضی از افراد با مشاوره روانشناسی به خوبی این موارد را کنترل کرده و نمی‌گذارند که مشکلات، سلامتی آن‌ها را به خطر بیندازد. البته که از بهترین راهکارهای مفید در این باره، مشورت با پزشک و یا مشاور می‌باشد.
دلایل بروز استرس چه چیزهایی هستند؟
عوامل بسیار زیادی در بروز استرس تاثیر گذار هستند که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:
به تعویق انداختن وظایف روزانه
از مهم‌ترین و رایج‌ترین دلایل بروز استرس در افراد، انجام ندادن کارها در زمان مناسب و تعیین شده است. شما هر چه کارها و برنامه‌های کوتاه مدت و بلند مدت خود را به تعویق بیندازید، بیشتر دچار حس استرس خواهید شد. پیشنهاد ما به شما این است که با برنامه ریزی روزانه و ماهانه، کارهای خود را دسته بندی کنید و با آرامش هر کدام را انجام دهید. با این کار تمامی وظایف شما سر وقت و بدون ایجاد استرس انجام می‌شود. اگر هم نمی‌دانید از کجا باید شروع کنید بهتر است با مشاور فردی مشورت کنید.
مشکلات در محل کار
با توجه به این‌که همه‌ی ما بیشترین زمان خود را حدودا 8 تا 10ساعت، در محل کار خود سپری می‌کنیم، بزرگ‌ترین استرس‌ها نیز مرتبط با همکاران، مدیران و محیط کار می‌باشد. اگر شغل شما به گونه‌ای است که هر روز به طور نا‌خواسته با چالش‌های ریز و درشت رو به رو هستید، پیشنهاد می‌کنیم که حداقل خارج از کار یعنی هنگام صرف نهار و یا در منزل به شرکت و یا اداره‌ای که در آن مشغول هستید فکر نکنید تا وجوه مختلف زندگیتان را تحت تاثیر قرار ندهد. بهتر است بدانید که حدودا تمامی استرسهای ایجاد شده در محل کار فقط با یک برنامه‌ریزی دقیق قابل حل است. کافیست تنها یکبار امتحان کنید و با برنامه پیش بروید، نتیجه آن شما را شگفت‌زده خواهد کرد.
روابط و اتفاق‌های گذشته
بارها و بارها پیش آمده که خود را برای اتفاقات گذشته و یا روابط ناموفق سرزنش کرده و بابت هر کدام استرسهای زیادی را تحمل کرده‌ایم. نکته کلیدی در این مورد می‌گوید، شما هر چه بیشتر به گذشته فکر کنید و خود را بابت اشتباهاتتان در آن زمان محکوم کنید، بیشتر دچار حس استرس و نا‌امیدی خواهید شد و قطعا پس از گذشت ماه‌ها و سال‌ها قادر به جبران و تغییر آن‌ها نخواهید بود. پس از هر اشتباه و اتفاق ناخوشایند در گذشته، درس بگیرید و با تجربه‌ای که از آن‌ها بدست آورده‌اید، زندگی آینده خود را به بهترین شکل بسازید. در این مسیر توصیه می‌کنیم تا با یک مشاوره خانواده نیز مشورت کنید، این افراد نسبت به تخصصی که دارند، قطعا بهترین روش‌ها را برای از بین بردن استرس پیشنهاد می‌کنند.
مشکلات مالی و پول
همه ما نسبت به سطح درآمد خود و خانواده دارای مشکلات مالی کوچک و بزرگ هستیم. این روزها با وجود تورم و بالا رفتن قیمت مسکن و خوراک و پوشاک مدیریت مالی حرف اول را در زندگی هر شخصی می‌زند. اگر نتوانید به خوبی برای مخارج زندگی، بودجه بندی درست داشته باشید، قطعا با استرس زیادی رو به رو خواهید بود. برای جلوگیری بهتر است از خرج‌های اضافی کم کرده و با برنامه‌ریزی دقیق حقوق خود را مدیریت کنید. اگر قصد شروع زندگی مشترک را دارید و نگران میزان خرج و مخارج منزل هستید، می‌توانید با یک مشاور ازدواج درجه یک در این زمینه صحبت کنید. این افراد حرفه‌ای و با تجربه به شما برنامه‌ریزی و مدیریت مالی را آموزش می‌دهند.
نشانه‌های استرس و اضطراب
افرادی که دارای استرس و اضطراب هستند کاملا از ظاهرشان پیداست که بابت چیزهایی نگرانند. عموما دچار چهره‌ای ناراحت و نگران هستند و نمی‌توانند روی کارهای خود تمرکز کنند. فردی که دارای فکر پریشان و استرسی باشد، حتی از پس کارهای معمولی و ساده روزانه خود برنمی‌آید. این افراد نه تنها خود را، بلکه اطرافیان را نیز پریشان احوال می‌کنند. جالب است بدانید که استرس را می‌توانید به افراد نزدیک خود نیز انتقال دهید، عموما این کار با حرف زدن در مورد استرس و مشکلات به وجود می‌آید. نشانه‌های ظاهری آن شامل: تکان دادن پا یا دست، جویدن ناخن، نداشتن تمرکز و نگرانی‌های دائمی می‌باشد. اگر این استرس‌ها بیش از چند روز طول بکشد قطعا فرد دچار بیماری‌های جسمی نیز می‌شود که قبل از بروز آن بهتر است با روانشناس خوب در تهران و یا شهرهای دیگر مشورت کنید.
چگونه استرس را مدیریت کنیم
بهترین مورد در رابطه با مدیریت استرس، این است که می‌توانید با یادگیری چند مهارت، آن را به خوبی کنترل کنید. لازم به ذکر است که هم به تنهایی با مطالعه کتاب و منابع آموزشی و هم با مراجعه به مشاور و روانشناس می‌توانید در این مسیر پیشرفت چشمگیری داشته باشید و استرس و اضطراب را از خود و اطرافیانتان دور کنید.
از اولین و در عین حال آسان‌ترین روش‌های مدیریت استرس این است که از محیط‌ها و افرادی که باعث ایجاد تنش و استرس در شما می‌شوند، دوری کنید. قطعا همه ما می‌دانیم که با رویارویی با چه کسانی و در چه فضایی این حس بیشتر به سراغمان می‌آید، پس حدالامکان از آن‌ها دوری کنید. به طور مثال اگر یکی از دوستانتان با انتقاد کردن در مورد ظاهر و یا تیپتان باعث کاهش اعتماد به نفس شما و در نتیجه ایجاد استرس در شما می‌شود، رفت و آمد نداشته باشید. البته قرار نیست به طور کلی با افراد زیادی قطع رابطه کنید اما برای شروع بهتر است قرار ملاقات با این افراد را به حداقل برسانید.
برای زندگی شخصی، آینده، شغل، تحصیل، اهداف، آرزوها و هر چیزی که فکرش را در سر دارید باید برنامه ریزی کنید، در غیر این صورت استرس بیش از پیش به سراغ شما می‌آید. اگر در محل کار از ساعتی که شروع به کار می‌کنید تنها 15 دقیقه برای تمامی وظایف آن روز خود برنامه ریزی کنید، به هیچ عنوان در محل کار دچار استرس نخواهید شد چون با برنامه ریزی تا ساعات پایانی روز تمامی کارهای خود را انجام داده‌اید. اگر برای آینده و اهداف بلند مدت خود به صورت ماهانه و روزانه برنامه ریزی و اولویت بندی داشته باشید، هیچگاه استرس به سراغتان نمی‌آید زیرا که برای هر اتفاقی در زندگی آماده هستید و کنترل بیشتر امور در دستانتان است.
این روزها استفاده از شبکه‌های مجازی و سوشیال مدیا در بین جوانان بسیار زیاد شده، به قدری که بسیاری از کارها و خریدها و حتی سبک زندگی را نیز از این شبکه‌ها الگو برداری می‌کنند. استفاده بیش از 1 ساعت در روز موجب ایجاد استرس در هر فردی می‌شود. تصور کنید مدام در حال تماشای افراد خوش پوش و بی نقص با زندگی‌های به ظاهر لاکچری هستید و هر وقت که به زندگی خود می‌اندیشید احساس ناکافی بودن می‌کنید و همین حس باعث ایجاد استرس در شما می‌شود. یادتان باشد که هیچگاه ظاهر زندگی مردم را با باطن زندگی خود مقایسه نکنید. بیش از 70 درصد از عکس و فیلم‌هایی که در فضای مجازی انتشار داده می‌شود، پوچ و دروغین است و یا جنبه تبلیغاتی دارد.
راه‌های مدیریت استرس
همه ما می‌دانیم که هیچ کسی در زندگی کامل و بی نقص نیست و دارای ضعف‌هایی است. بهترین کار برای مدیریت درست استرس این است که به خودشناسی برسیم و از ضعف‌ها و در عین حال استعدادهای خود به خوبی آگاه باشیم. هیچ وقت نباید بیش از توانایی که داریم از خود انتظار داشته باشیم و یا کاری را بیش از توان فردی خودمان انجام دهیم، زیرا با انجام ندادن یک سری از کارها و جا زدن در اواسط راه بیشتر موجب استرس در خود خواهید شد. پس بهتر است میزان استعداد و توانایی خود را به خوبی بشناسیم و با توجه به آن‌ها برنامه ریزی داشته باشیم.
بهتر است از رقابت‌های نا‌سالم و چشم و هم چشمی‌ها دوری کنید تا آرامش داشته باشید. نقطه مقابل و برعکس استرس آرامش است، پس بهتر است برای آرامش خاطر خود کارهایی را انجام دهید که انرژی مثبت دارند. شما برای خودتان زندگی می‌کنید و نیازی به تایید اطرافیان نخواهید داشت. تا زمانی که به کسی آسیب نمی‌رسانید و یا حق کسی را پایمال نمی‌کنید، قرار نیست به کسی جواب پس دهید پس با برنامه ریزی درست مسیر خود را در پیش بگیرید. شما تنها باید با دیروز خود در حال رقابت باشید نه هیچ کس دیگر.
مدیریت و کنترل استرس با ورزش
اگر با مشاوره ایرانیان خارج از کشور و یا هر مشاوری در داخل صحبت کنید، اولین قدم برای بهبود تمامی امور زندگی را ورزش روزانه می‌دانند. قطعا داشتن روزانه حداقل نیم ساعت ورزش به بهبود سلامتی جسم و روح شما کمک شایانی می‌کند که در نتیجه میزان استرس را نیز در افراد بسیار کاهش می‌دهد. انتخاب نوع ورزش نیز تنها نسبت به سلیقه و توانایی شما می‌باشد و به طور کلی فعالیت ورزشی اعم از پیاده‌روی و استفاده از سالن‌های ورزشی باعث ایجاد اعتماد به نفس و حس شادابی و سرزندگی در شما می‌شود. با داشتن یک برنامه ورزشی مرتب یعنی حداقل 3 روز در هفته می‌توانید برای همیشه و تا حد زیادی با استرس و اضطراب خداحافظی کنید.
پیدا کردن منشا استرس
قطعا برای حل کردن این موضوع باید ابتدا به دنبال سرمنشاء آن باشید. به راستی با انجام دادن و یا انجام ندادن چه کارهایی استرس به سراغتان می‌آید؟ با ملاقات کردن چه کسانی استرسی می‌شوید؟ در چه محیط‌هایی دچار دل نگرانی و اضطراب خواهید شد؟ با شناسایی هر یک از این موارد و پاسخ به این پرسش‌ها در گام اول به خودتان کمک کرده‌اید و تقریبا نیمی از راه را پیموده‌اید. به طور کلی هر فردی بیش از هر کس دیگری می‌داند که چه مواردی استرس را در او بیشتر می‌کند، پس عمیق‌تر راجع به این موضوع فکر کنید و به سوال‌های این بخش بر روی یک کاغذ جواب دهید. با این کار به خودشناسی خواهید رسید و قطعا منشا اضطراب‌های خود را پیدا خواهید کرد.
تفریح و ریلکسیشن
تفریح و ریلکسیشن از لذت بخش‌ترین کارها برای دور کردن استرس و اضطراب از خود است. سفر به مناطق گردشگری، محیط خوش آب و هوا، جنگل، دریا، کوهستان قطعا هر کدام می‌توانند روحیه شما را به شدت خوب و عالی کنند. گاهی هم بهتر است چند روزی را مشغول کارهایی شوید که به آن علاقه دارید و یا با خود تنها شوید، آشپزی کنید، کتاب بخوانید، موسیقی گوش دهید و یا از رستوران مورد علاقه تان یک غذای خوشمزه سفارش دهید. برای کنترل و مدیریت استرس تفریح و ریلکسیشن را فراموش نکنید.
ارتباط با سایر افراد
بهتر است برای دور کردن استرس با افرادی که به آن‌ها علاقه دارید و یا کسانی که دائما از اتفاقات خوب صحبت می‌کنند و دارای انرژی مثبت هستند، معاشرت کنید. این افراد نه تنها باعث ایجاد دلهره و استرس در شما نمی‌شوند بلکه قادر به آرام کردن و دادن آرامش به شما هستند. از طرف دیگر بهتر است افراد سمی و منفی را در اطراف خود شناسایی کنید و ارتباط با آن‌ها را به حداقل برسانید.
یادگیری روش‌های مدیریت زمان
برای یادگیری روش‌های مدیریت زمان به شما پیشنهاد می‌کنیم تا از متخصصین و مشاورین با تجربه مشورت بگیرید. این افراد با توجه به تخصص و تجربه‌ای که دارند قطعا بهترین راهکارها را در اختیارتان قرار می‌دهند. خودتان نیز با مطالعه در این باره و برنامه ریزی دقیق و درست می‌توانید مدیریت زمان را در دست بگیرید.
بهترین راه حل برای مدیریت استرس
داشتن خواب خوب و کافی نیز تا حد زیادی به کنترل استرس کمک می‌کند. بهتر است قبل از خواب از نوشیدنی‌های کافئین‌دار و یا غذاهای سنگین جلوگیری کنید، لباس تمیز و راحت به تن کنید و محیط اتاق را با سلیقه خود بچینید و در آخر هم از گوشی موبایل استفاده نکنید. با انجام این کارها خوابی با کیفیت خواهید داشت که صبح نیز با آرامش به محل کار خود می‌روید و یا مشغول انجام کارهای روزمره خود می‌شوید. داشتن خواب به اندازه و با کیفیت، روز شما را می‌سازد.
- بیماری‌های ناشی از استرس
- بیماری‌های اختلال سیستم ایمنی
- انواع بیماری‌های پوست و مو
- بیماری‌های قلبی
- سردرد و میگرن
- فشارخون بالا
- زخم معده