در جامعه امروزه مشاوره و تراپی یکی از رشته‌هایی است که به اندازه دکترای جسم، با استقبال عموم مردم مواجه شده است. زیرا آگاهی عموم مردم در رابطه با اهمیت روانشناسی در زندگی و پرورش روح به صورت روزافزون در حال افزایش است. زوج درمانی نیز یکی از مسائل مهم روانشناسی به شمار می رود که معمولا زمانی که زن و شوهر نمی‌توانند مشکلات و اختلافات خود را با یکدیگر حل کنند، به یک متخصص زوج درمانی مراجعه می‌نمایند. این متخصص به زوج مورد نظر کمک می‌کند تا یکدیگر را بهتر درک کرده و راه حلی علمی و تخصصی در رابطه با کاهش اختلافات زوجین ارائه می‌دهد.
زوج درمانی چیست؟
همانطور که می‌دانید ازدواج یکی از مهم‌ترین مسائل زندگی بشر است که اگر در آن اختلالی ایجاد شود لذت زندگی از زوجین مورد نظر گرفته می شود. اما از سوی دیگر به دلیل گوناگونی طرز فکر افراد ممکن است اختلاف نظرات بسیاری میان حتی مردم عادی وجود داشته باشد، که چه بسا این اختلاف نظرات در ازدواج خود را بیشتر نشان می‌دهند.
از همین روی معمولا به زوجین جوانی که قصد شروع زندگی خود را دارند توصیه می‌شود تا با مشاوره پیش از ازدواج و مراجعه به یک متخصص در این عرصه، از داشتن تفاهم و یکی بودن با زوج خود اطمینان حاصل نمایند. اما در برخی از موارد مانند ازدواج سنتی، کاهش هیجانات اولیه و بروز مشکلات پس از ازدواج، مواجه شدن یک و یا هر دو زوج با مشکلات فردی و جدی، عدم تفاهم و غیره ممکن است مسیر ازدواج زن و مرد را تغییر داده و این نکاح فرخوانده را به کام زن و مرد تلخ کند. در این زمان است که زوج مورد نظر نیاز به مراجعه به یک مشاوره خانواده داشته تا بتوانند ازدواج خود را مجددا در مسیر درست و لذت بخشی سوق دهند.
کاربرد های زوج درمانی
گاهی اوقات زوجین بر خلاف علاقه‌ای که به یکدیگر دارند، همچنان نمی‌توانند از زندگی‌ای سالم و بدون حاشیه برخوردار باشند. برای مثال مواردی مانند غرور، سواتفاهم، خلاء عاطفی، لجبازی و یا هزاران دلیل دیگر باعث می‌شود زن و مرد بر خلاف میل باطنی و علاقه‌شان از یکدیگر فاصله گرفته و نسبت به هم سرد شوند که این یعنی پایان یک رابطه عاشقانه. اما جای نگرانی نیست، زیرا علاوه بر علم پزشکی، علم روانشناسی نیز بسیار پیشرفت کرده و زوجین می‌توانند با مراجعه به یک درمانگر در این زمینه مشکلات خود را حل نموده و به زندگی پر آرامش خود بازگردند.
البته باید توجه داشته باشید در برخی از موارد نیز مثال‌های فوق در بهم‌ریختگی یک زندگی نقش ندارند و علت اصلی عدم آرامش روان در یکی از زوجین و یا هر دوی آنان است. به طور مثال ممکن است زندگی یک زوج عالی بوده و با بروز حادثه تلخی روان یکی از زوجین و یا هر دوی آن ها متلاشی شده باشد. در این صورت باید فرد مورد نظر با مراجعه به یک مشاور شخصی، تحت روان درمانی فردی قرار بگیرد تا با التیام بخشیدن روح خود زندگی مشترک خود را نیز نجات دهد. زوج درمانی دقیقا برای برطرف کردن مشکلاتی از این قبیل و ارائه راه حل‌های منطقی و علمی است تا شما بتوانید در ابتدا ریشه مشکل و سپس راه‌حل آن را بیابید.
زوج درمانگر چه کسی است؟
البته که همه ما می‌دانیم زوج درمانگر شخصی است که به زوجین کمک می‌کند تا از موانع ازدواج خود با موفقیت گذر کرده و یکدیگر را بیشتر درک کنند. اما باید بگوییم تعریف یک درمانگر زوج و کار‌هایی که انجام می‌دهد فراتر از یک مشاوره ساده می‌باشد.
درواقع زوج درمانگر شخصی است که به زوجین کمک می‌کند در ابتدا شناخت بهتری از خود‌شان، و سپس از زوج خود پیدا کنند. این امر به واسطه تست‌های مخصوص و مشاوره زوج درمانگر میسر می‌شود. به همین طریق زوج درمانگر به زن و شوهر‌هایی که در مسائل گوناگونی با یکدیگر مشکل دارند، کمک می‌کند تا درک بهتری از یکدیگر داشته باشند و راه‌حلی منطقی برای رفع مانع پیدا کنند. البته مشاور و درمانگری که انتخاب می‌کنید نیز تاثیر زیادی در این امر دارد، به همین دلیل برای نتیجه گیری بهتر به دنبال یک روانشناس خوب در تهران و یا شهرستان مورد نظر خود باشید، حتی اگر قیمت ویزیت‌ها با یکدیگر متفاوت بودند.
سوالات زوج درمانی
معمولا در طی جلساتی که زوجین با درمانگر دارند، تعدادی سوالات کلیدی از سوی درمانگر زوج مطرح می‌شود که به شناخت بهتر ازدواج مورد نظر کمک می‌کند. این سوالات که همگی با توجه به علم روانشناسی طرح شده اند، باعث می‌شود ریشه مشکلات مشخص شده و سپس راه حل‌ها خود را نشان می‌دهند. به دلیل آشنایی بیشتر شما با این سوالات، ما در این قسمت برخی از سوالات مشترکی که در جلسات زوج درمانی مطرح می‌شود را در ادامه شرح داده ایم:
- از چه زمانی مشکلات شما خود را نشان دادند؟
- کدام یک از رفتار همسرتان شما را بیشتر آزرده خاطر می‌سازد؟
- به نظرتان شما تا چه میزان نیاز‌های زوج خود را برطرف می‌کنید؟
- آیا به اندازه کافی با زوج خود در معاشرت هستید؟ یا اکثر اوقات وی را تنها می‌گذارید؟
- آیا زمانی که اختلاف نظری بین شما و همسرتان ایجاد می‌شود خود را در جایگاه یکدیگر تصور می‌کنید؟
سوالاتی که در بالا مشاهده کردید چندین نمونه ساده از سوالات یک درمانگر زوج بودند، اما برای اطلاع از سوالات بیشتر باید با مشاور زوج درمان صحبت کنید.
تست زوج درمانی
احتمالا تا به حال برایتان پیش آمده است که نمونه‌های گوناگونی از تست‌های روانشناسی را در شبکه‌های اجتماعی خوانده باشید و یا در جلسات مشاوره خود با این تست‌ها مواجه شده باشید. در این صورت حتما نیروی خارق العاده این نوع تست‌ها را در زمینه خودشناسی حس کرده‌اید. تست‌های زوج درمانی نیز دقیقا مانند تست‌های خودشناسی به زوجین کمک می‌کنند به خودشناسی و شناخت بیشتر رابطه‌شان پرداخته و ازدواج خود را بیشتر درک کنند. این تست‌ها متفاوت است و بستگی به درمانگر شما دارد که چه نوع سوالاتی را برای شما طرح کرده باشد. اما معمولا این تست‌ها با سوالاتی همراه هستند که سعی می‌کنند با نفوذ در عمق وجود زوجین حقایق نهفته در وجودشان را روشن سازند. شما با تکمیل این تست‌ها که در هر مرکز درمانی گوناگون است، اطلاعات فراوانی از ازدواج و زوج خود به دست می‌آورید که به سادگی فاصله ذهن تان و زوج تان را بر می‌دارد.
هزینه مشاوره زوج درمانی
نرخ مشاوره نه تنها برای زوج درمانی، بلکه در زمینه‌های دیگر نیز نسبت به نوع مشاور، مرکز مشاوره، تعداد جلسات مشاوره، زمان مشاوره و غیره بسیار متفاوت است و نمی‌توان یک قیمت مشخص را برای آن تعیین نمود. با این حال معمولا مشاوره‌هایی که به صورت آنلاین و در منزل انجام می‌شوند، نسبت به مشاوره حضوری از هزینه کمتری برخوردار هستند. همچنین می‌توان گفت زوج درمانی به صورت آنلاین برای افرادی که در خارج از کشور نیز زندگی می‌کنند و تمایل دارند با یک درمانگر فارس زبان صحبت کنند بسیار مناسب است. زیرا مشاوره ایرانیان خارج از کشور به دلیل همزبان نبودن با مشاور‌های کشور‌های گوناگون ارتباط گرفتن را پیچیده می‌سازد. در نتیجه می‌توان گفت زوج درمانی به صورت آنلاین نه تنها از هزینه کمتری نسبت به مشاوره حضوری برخوردار است، بلکه طیف گسترده‌تری از اقشار جامعه را تحت پوشش خود قرار می‌دهد.
نظریه های زوج درمانی
برای آنکه ازدواجی بادوام و سالم بماند، برخی از نظریه‌های زوج درمانی وجود دارد که یک مفهوم کلی از ازدواج سالم را شرح می‌دهد. ازدواج ممکن است در مواجهه با مشکلاتی مانند اقتصادی، قومیتی، مذهبی و … متلاشی شده و دوام نیاورد. اما علم روانشناسی و زوج درمانی می‌گوید انتخاب همسر باید با توجه به علم روانشناختی صورت بگیرد. برای مثال ممکن است زوجی از لحاظ اقتصادی و تمامی نیاز‌های اولیه تامین باشند، اما همچنان با یکدیگر به مشکل بر بخورند. از سوی دیگر ممکن است زوجی درگیر مشکلات اقتصادی فراوانی باشند، اما در عین حال زندگی سراسر خوشی را کنار یکدیگر تجربه کنند. به همین دلیل برخی از نظریه‌هایی که در زیر به آن ها اشاره نموده ایم می‌گویند که پایه و اساس یک زندگی بر اساس این موارد است:
- تفاهم زن و مرد
- خانواده‌های یکسان و مشابه
- دارای یک اقتصاد پایه
- درک متقابل زوجین
- درک تفاوت‌ها
درواقع می‌توان گفت نظریه‌های زوج درمانی متود‌هایی هستند که هر مشاور و درمانگر با توجه به علم خود و با توجه به نوع مشکل زوجین انتخاب می‌کند تا بتواند بهترین نتیجه را کسب کند.
نتیجه گیری
زوج درمانی به حرفه‌ای گفته می‌شود که در آن یک مشاور متخصص و تحصیل کرده در همین زمینه، به زوج‌هایی که نمی‌توانند مشکلات خود را حل کنند کمک می‌کند. درواقع زوج‌های بسیاری در داخل و خارج از کشور وجود دارند که با موانعی در ازدواجشان مواجه می‌شوند و نمی‌توانند خود را از این مخمصه رها کنند. اینجاست که این زوجین می‌توانند با مراجعه به یک درمانگر زوج، با استفاده از علم مشاور و تست‌های تخصصی مشکلات رابطه خود را تشخیص داده و ازدواج خود را نجات دهند. همچنین زوج درمانی یک از حرفه‌هایی است که به افراد کمک می‌کند تا از اتمام رابطه عاشقانه خود با همسرشان جلوگیری کرده و به موقع مشکل را حل و فسق کنند تا دیگر نیاز به درمان رابطه نباشد، بلکه پیش از حاد شدن مسائل اختلافات به وجود آمده حل شوند.