در روانشناسی کودک بر تربیت صحیح فرزندان تاکید می شود. منظور از تربیت صحیح یعنی آسیب نزدن به فرزندان در مسیر رشد آن ها و تربیت صحیح. از همین رو بسیاری از روانشناسان به مقوله فرزند پروری مثبت می پردازند. برای این موضوع داشتن مهارت فرزند پروری از سوی والدین اهمیت زیادی دارد. نداشتن رفتارهای آسیب زننده و سمی از سوی والدین مهمترین نقش را در مسیر فرزند پروری مثبت دارد.
منظور از فرزند پروری مثبت چیست؟
زمانی که صحبت از فرزند پروری مثبت می شود در واقع قصد داریم به مفاهیمی اساسی مانند احترام متقابل، شناسایی دلیل رفتارهای غلط، ارتباط موثر و یادگیری مهارت حل مسئله، تمرکز بر راه حل، پرهیز از تنبیه و استفاده از تشویق به جای تمجید بپردازیم. منظور از فرزندپروری موفق در واقع هدف سوق دادن کودک به سمت رفتارهای درست است بدون اینکه تمرکز و تاکید بر تنبیه به دلیل تجربیات اشتباه کودک باشد.
برخی از والدین به دلیل نداشتن تجربه نیازمند کمک هستند تا بتوانند با حل تعارضات فرزندان در خانواده مسیر درستی برای تربیت آن ها انتخاب کنند. در این شرایط مشاوره والدین بسیار کمک کننده است. مرکز مشاوره دکتر مهسا کاشفی زاده آماده ارائه خدمات روانشناسی در این زمینه به والدین می باشد.
8 تکنیک برای فرزندپروری مثبت
برای فرزند پروری مثبت تکنیک های مختلفی وجود دارد. در صورتی که احساس می کنید این تکنیکها را نمی دانید می توانید از خدمات مشاوره روانشناسی مرکز مشاوره دکتر مهسا کاشفی زاده استفاده کنید. علاوه بر آن شما می توانید 8 تکنیکی که در ادامه به آن اشاره می شود را نیز مدنظر قرار دهید:
- ریشه یابی مشکلات: یکی از مهمترین تکنیک ها برای اینکه بتوانید در تربیت فرزند خود به صورت مثبت و موفق عمل کنید، ریشه یابی مشکلاتی است که می تواند مانع از بروز اشتباهات مجدد در رفتار و تربیت کودک شود.
- محور قرار دادن تربیت به جای تنبیه: برخی از والدین در این تصورند که تنبیه می تواند در مسیر تربیت موفق کودک موثر باشد. این در حالی است که تنبیه ممکن است کودک را به دلیل ترس پنهانکار یا منزوی کند. برای اینکه بتوانید در این مسیر گام بردارید می توانید از کمک یک روانشناس کودک استفاده کنید.
- نادیده گرفتن برخی رفتارهای نادرست کودک: گاهی کودکان رفتارهای اشتباهی را انجام می دهند، که بی تفاوتی و نادیده گرفتن آن می تواند بهترین روش برای تربیت کودک باشد. چرا که کودک بازخوردی از این رفتار نمی گیرد و رفته رفته آن را فراموش می کند.
- حق دادن به کودک: از اینکه به کودک خود حق بدهید نگران نباشید. کودک شما حق انتخاب دارد و تا مادامی که انتخاب و رفتارهای آسیب زننده و خطرناک ندارد این اختیار را به او بدهید تا حس استقلال در کودک تقویت شود.
- استفاده از کلمات مناسب: شما می توانید کودک خود را به جای الزام و اجبار به انجام کاری، با استفاده از واژه های کوتاه و خاص ترغیب کنید. در این شرایط کودک دچار احساس لجبازی نمی شود.
- همبازی کودک بودن: هیچگاه برای بازی کردن با کودک خود از واژه نه استفاده نکنید. شما می توانید بسیاری از مسائل آموزشی و تربیتی را در قالب بازی به کودک خود بیاموزید. کودکان نیز در این شرایط قابلیت پذیرش بیشتری دارد.
- ایجاد احساس همدلی با کودک: زمانی که کودک شما ناراحت است و یا آسیب دیده با او همدلی کنید، مسئولیت پذیر باشید و به گونه ای در کنار ناراحتی او احساس همدل بودن خود را نشان دهید.
- قدرشناسی: حتما در مسیر تربیت فرزند خود به موضوع قدر شناس بودن توجه کنید. هر گاه فرزندان کار خوبی انجام می دهد از او قدرشناسی کنید تا این احساس در او تقویت شود. در این صورت کودک شما نیز به جای توقعی بودن و یا هر رفتار ناپسندیده دیگری، بیاموزد که در برابر لطف دیگران قدردان باشد.
بسیاری از تکنیک های دیگر وجود دارد که شما می توانید با آن در مسیر فرزندپروری مثبت گام بردارید. اگر احساس می کنید در این مسیر نیاز به کمک دارید، از مشاوره خانواده می توانید استفاده کنید.
نقش پدران در امور مراقبتی و تربیتی کودک
زمانی که صحبت از فرزند پروری مثبت می شود، برخی بر این تصورند که همه مسئولیت به عهده مادران است. در حالی که این تصور غلط است. پدران نیز به اندازه مادران در تربیت درست فرزندان نقش دارند.
در گذشته مهمترین مسئولیت برای تربیت بر عهده مادر بود و پدران تنها مسئولیت تامین معیشت زندگی را عهده دار بودند. اما این موضوع امروزه منسوخ شده و وضعیت تربیت فرزندان تا حد زیادی به صورت برابر بین پدر و مادر تقسیم شده و پدران نیز باید مهارت لازم برای تربیت فرزندان را داشته باشند. کودکان در سن 3 تا 6 سالگی احساس همانندسازی دارند از همین رو می خواهند شبیه به والدین خود شوند. در صورت غیبت پدران در تربیت فرزندان پسر، هویت جنسی پسر به درستی شکل نمی گیرد. از همین رو پسرانی که نقش مردانه خود را از پدر دریافت نکرده اند، از جنسیت خود احساس رضایت ندارند. دلیل اصلی این موضوع هم عدم ارتباط فرزند پسر با پدر است. علاوه بر این فرزندان دختر نیز نیازمند حمایت مردانه پدر هستند. با این توضیحات می توان دریافت که نقش پدر برابر مادر تربیت فرزندان اهمیت دارد و نباید از آن غافل شد.
نتیجه گیری
فرزندپروری ظرافت و حساسیت زیادی دارد. اگر می خواهید فرزندان نرمال با تربیت مناسب داشته باشید، باید مهارت های کافی در این زمینه داشته باشید. فرقی نمی کند، که والدین در چه مرحله ای هستند، مهم این است که برای تربیت فرزند به مهارت های لازم در این زمینه دست پیدا کنند. در نظر داشته باشید فرزند پروری مثبت مزایای زیادی به همراه دارند که والدین می توانند با بزرگ شدن فرزندان خود به آن پی ببرند. از مهمترین مزیت هایی که می توان برای این روش تربیتی برشمرد عبارت است از:
- تقویت روابط فرزندان با والدین
- برقراری ارتباط موثر با والدین و دیگران
- افزایش اعتماد به نفس وعزت نفس کودک
فرزندپروری تکنیک های زیادی دارد که می تواند شما را در این مسیر موفق کند. قدرشناسی، ایجاد احساس همدلی با کودک، همبازی کودک بودن، استفاده از کلمات مناسب، حق دادن به کودکان، نادیده گرفتن برخی رفتارهای نادرست، محور قرار دادن تربیت به جای تنبیه و ریشه یابی مشکلات از جمله این تکنیک ها است.
از همین رو والدین باید تلاش کنند تا بتوانند در مسیر فرزندپروری خود به درستی عمل کنند. برای این منظور استفاده از خدمات روانشناسی ضروری است. چرا که می توانند مهارت های کافی را به والدین بیاموزد. برای این منظور استفاده از خدمات مرکز مشاوره دکتر مهسا کاشفی زاده یکی از پیشنهادات عالی برای والدین است.
سوالات متداول
1- فرزند پروری مثبت چه مزایایی دارد؟
- تقویت روابط فرزندان با والدین
- برقراری ارتباط موثر با والدین و دیگران
- افزایش اعتماد به نفس وعزت نفس کودک
2- بهترین تکنیک های روانشناسی برای تربیت فرزندان چیست؟
قدرشناسی، ایجاد احساس همدلی با کودک، همبازی کودک بودن، استفاده از کلمات مناسب، حق دادن به کودکان، نادیده گرفتن برخی رفتارهای نادرست، محور قرار دادن تربیت به جای تنبیه و ریشه یابی مشکلات.
3- فرزندپروری موفق چیست؟
منظور از فرزندپروری موفق در واقع هدف سوق دادن کودک به سمت رفتارهای درست است بدون اینکه تمرکز و تاکید بر تنبیه به دلیل تجربیات اشتباه کودک باشد.