اختلال سادیسم چیست؟ علائم و راه های درمان آن

اختلالات روانی می‌توانند در افراد به اشکال مختلفی ظاهر شوند و تأثیرات عمیقی بر روابط شخصی و اجتماعی آنها بگذارند. یکی از این اختلالات که در برخی افراد با شدت کم یا زیاد مشاهده می‌شود، اختلال سادیسم است. این اختلال نوعی پرخاشگری همراه با لذت است که فرد مبتلا از آسیب رساندن به دیگران احساس خوشایندی را تجربه می‌کند. در بسیاری از موارد، این احساس لذت تنها محدود به آزار جسمی نیست، بلکه تحقیر، سرزنش و آسیب‌های روانی نیز می‌توانند فرد مبتلا را به رضایت برسانند. از سوی دیگر، برخی افراد پس از اعمال خشونت دچار نوعی پریشانی و تنش می‌شوند که می‌تواند نشانه‌ای از درگیری درونی باشد. دلایل بروز سادیسم می‌تواند به عوامل مختلفی از جمله تجربیات کودکی، محیط خانوادگی ناسالم، استرس مزمن و حتی برخی مشکلات عصبی مرتبط باشد. افرادی که در محیط‌های پرفشار و پرتنش رشد کرده‌اند، ممکن است به‌عنوان یک مکانیسم دفاعی، خشونت و آزار را به‌عنوان ابزاری برای کنترل موقعیت‌ها در نظر بگیرند. در برخی موارد، این رفتارها می‌توانند تأثیرات منفی بر روابط عاطفی و زندگی مشترک فرد داشته باشند. به همین دلیل، مشاوره ازدواج برای افرادی که درگیر روابط آسیب‌زا با فردی دارای تمایلات سادیستی هستند، می‌تواند راهکاری مفید برای کاهش آسیب‌های روحی و بهبود کیفیت زندگی باشد. در این مقاله به بررسی اختلال سادیسم، دلایل بروز آن و راه‌های درمانی این اختلال خواهیم پرداخت تا درک بهتری از این مشکل روان‌شناختی و روش‌های مقابله با آن ارائه دهیم.

اختلال سادیسم چیست؟

سادیسم یک اختلال رفتاری پیچیده است که در آن فرد مبتلا از دیدن و ایجاد رنج در دیگران احساس لذت و رضایت می‌کند. این افراد نه‌تنها از آزار فیزیکی، بلکه از شکنجه‌های روانی و تحقیر قربانی نیز خوشنود می‌شوند. در واقع، اعمال خشونت‌آمیز و تحمیل درد بر دیگران، چه از طریق رفتارهای کلامی و چه به صورت فیزیکی، به آنان احساس قدرت و تسلط می‌دهد. در برخی موارد، این ویژگی رفتاری می‌تواند در قالب توهین، تحقیر، سوءاستفاده عاطفی یا حتی اعمال خشونت جدی نمود پیدا کند. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است با روش‌های متفاوتی این حس را ارضا کنند. برخی از آنها در محیط‌های کاری یا اجتماعی از تخریب روحیه دیگران لذت می‌برند، در حالی که برخی دیگر تمایلات شدیدتری نشان داده و از آزار فیزیکی یا شکنجه دیگران لذت می‌برند. این رفتار می‌تواند ریشه در تجربیات کودکی، ضربه‌های روحی، یا برخی اختلالات روانی مانند بیماری سایکوز داشته باشد. به همین دلیل، بررسی دقیق‌تر دلایل بروز سادیسم و راهکارهای درمانی آن اهمیت زیادی دارد. اگرچه در بسیاری از موارد، این افراد نسبت به آسیب‌هایی که به دیگران وارد می‌کنند بی‌تفاوت هستند، اما در برخی موارد با درمان‌های مناسب و مداخلات روانشناختی می‌توان رفتار آنها را کنترل کرد و تغییر داد. درمان‌هایی نظیر روان‌درمانی، دارودرمانی و آموزش مهارت‌های همدلی می‌تواند به کاهش رفتارهای سادیستی کمک کند.

علایم بیماری سادیسم یا دگرآزاری

رفتارهایی که سادیسمی ها از خود بروز میدهند تشابهات زیادی دارد. اما در نهایت می توان براساس نوع علائمی که بروز می دهند، شدت رفتارها و نیز برخی تکنیک های تشخیصی که در توان مشاوره روانشناسی است می توان آن را شناسایی کرد. از مهمترین علائمی که می توان در دیگر آزارها مشاهده کرد عبارت است:

• احساس لذت از رنج دادن به دیگران
• احساس لذت از رنج قربانی دیگر آزارها
• ایجاد حس برانگیختگی جنسی در زمان آزار دیگران
• تخیل مدام برای طرح ریزی آزار دادن دیگران
• آسیب زدن به دیگران در زمان بروز عصبانیت و خشم
• حس لذت از تحقیر کردن دیگران در موقعیت های اجتماعی
• تمایل به انجام اعمال پرخاشگرانه
• تمایل به کنترل کردن دیگران

در صورتی احساس می کنید شما یا اطرافیانتان برخی علائم این اختلال را دارا هستید می توانید برای درمان آن از خدمات روانشناسی دکتر مهسا کاشفی زاده عضو انجمن روانشناسان ایران استفاده کنید.

علل اختلال سادیسم چیست؟

بروز رفتارهای آزارگرانه نسبت به دیگران پیش از درمان نیازمند تشخیص و ریشه یابی بروز آن است. براساس آمار و اطلاعاتی که محققان درباره این بیماران انجام داده اند، وجه اشتراک بسیاری از سادیسمی ها مشکلات و بحران هایی است که دوران کودکی تجربه کرده اند. بسیاری از روانشناسان خبره که در این زمینه درمان این بیماران تجربه دارند مهمترین علل دیگر آزاری را در موارد زیر بیان می کنند:

• آزار و اذیت در دوران کودکی توسط فرد مراقب: برخی افراد در دوران کودکی پرستار، معلم، والدین معتاد و… داشته اند که ساعات طولانی در کنار آن ها بوده و هر نحوی مورد آزار و اذیت یا تحقیر شدن قرار گرفته اند.
• آزار جسمی: یکی از مهمترین عواملی که رفتار خشونت آمیز را در سادیست ها تشدید می کند میزان آزاری است که فرد در دوران کودکی با ان مواجه شده است. آزار جسمی و جنسی از عمده ترین تجربه های این افراد است.
• مجاورت با خشونت: بسیاری از کودکانی که همواره با مشکلاتی مانند تنبیه های بدنی مداوم و زیاد مواجه بوده اند، سادیستی هایی می شوند که از دیدن درد و آزار دیگران لذت می برند.
• اختلالات عصبی و مغزی: یکی از مهمترین عواملی که فرد سادیسمی ممکن است به آن دچار باشد اختلالات شیمیایی است که در مغز او صورت گرفته است. در واقع انتقال دهنده های عصبی در مغز حال خوب فرد را از دیدن رنج دیگران ایجاد می کند.
• فقر شدید: فقر شدید و تجربه ان برای بسیاری از کودکان در بزرگسالی رفتار سادیسمی را بروز می دهد. این فرد برای اینکه با این نابرابری کنار بیاید با رنج دادن دیگران به دنبال گرفتن حس قدرت و احساس برابری است.
• شکست های شخصی مداوم: وقتی فرد در طول زندگی خود مکرر شکست را تجربه می کند احساس بی کفایتی در او بروز می کند از همین رو برای جبران این احساس ناخوشایند شروع به تحقیر دیگران می کند.

دکتر مهسا کاشفی زاده یکی از روانشناسان متبحر در زمینه درمان بیماران با اختلال دیگرآزاری است که می توانید در صورت بروز علائم این اختلال در خود یا اطرافیان می توانید برای درمان مراجعه کنید.

تفاوت علایم سادیسم در زنان و مردان

تنها تفاوتی که دیگرآزاری بین دو جنس زن و مرد نشان می دهد، شدت بروز خشونتی است که دیده می شود. به طور کلی مردان خشونت بیشتری نسبت به زنان دارند.

انواع مختلف اختلال سادیسم

بیماری سادیسم یا دیگرآزاری در اشکال و شدت مختلف در افراد مبتلا بروز می کند. انواع شناخته شده این اختلال شامل موارد زیر می باشد:

1- دیگرآزاری اجبارگر:

در این نوع فرد دیگر آزار در میان رده های نظامی، زندانبانها، روسای دانشگاه ها و… دیده می شود. این افراد با سوء استفاده از مقامی که دارد افراد خاصی را تنبیه می کنند. اعتقاد این افراد انجام کار مثبت به نفع دیگران است اما پشت این رفتارها انگیزه های دیگری وجود دارد. سادیست های اجبارگر قربانی های خود را از قانون گریزها انتخاب می کنند تا بتوانند آن ها را تحت شدیدترین مجازات ها قرار دهند. از همین رو این افراد اگر بتوانند به موقعیت های اجتماعی گفته شده برسانند سعی می کنند با اقدامات ظالمانه خود عدالت را برقرار کنند. احساس قدرت این افراد برگرفته از تنبیه و رنج خاطیان است.

2- دیگرآزاری انفجاری:

در این نوع از سادیسم فرد با خشونت غیرقابل پیش بینی که غالبا به دلیل ناامیدی از زندگی خود است، با احساس تحقیر شدن یا تشدید ناامیدی به یکباره کنترل خود را از دست می دهند و برای انتقام با دیگران رفتار بدی دارند. این رفتارهای خشونت آمیز می تواند با حمله به دیگران به ویژه اعضای خانواده یا بروز عصبانیت های شدید و… باشد. تغییرات ناگهانی رفتاری در این افراد به صورتی است که دیگران از این رفتارها شوکه می شوند اما دلیل آن احساس خطری است که فرد در لحظه با آن مواجه می شود. در این نوع فرد پس از رفتار خود پشیمان می شود.

3- دیگرآزاری ستمگرانه:

فردی که دچار این نوع از دیگرآزاری است که صورت رفتاری ترسناک و ظالمانه بروز می کنند. این نوع از دیگر آزاری یکی از انواع ظالمانه اختلالات روانی می باشد و قربانی در این مواقع چاره ای جز تسلیم شدن و اطاعت کردن ندارند. رفتار فرد بیمار در این حالت را می توان شبیه نوع دیگرآزاری انفجاری دانست با این تفاوت که رفتارها در این افراد شدیدتر و ظالمانه تر است. فرد سادیسمی ستمگرانه برای ایجاد رعب و وحشت از رفتارهای ظالمانه استفاده می کند، مدام عصبانی هستند و خشم خود را بروز می دهند. دقت این افراد در انتخاب فرد قربانی بسیار هوشمندانه است چرا که قربانی های انتخابی این افراد نباید مقابله ای با آن ها داشت هباشند. سادیست های ستمگر غالبا افرادی با احساس ناامنی های درونی و اعتماد به نفس پایین است.

4- دیگرآزاری بزدلانه:

برخلاف انواع دیگر دیگر آزاری، این افراد شدید ترسو با حس نامنی شدید هستند. این افراد در تخیل خود خشم خود را پرورش می دهند و برای حمله به افراد ناتوان حمله می کنند.

5- دیگر آزاری جنسی:

یکی از انواع رایج دیگر آزاری از نوع جنسی است که فرد با اعمال خشونت آمیز به قربانی تجاوز می کند. در این نوع دیگرآزاری فرد مبتلا به نوه دیگرآزاری سمبلیک یا ذهنی دچار است.

تشخیص سادیسم چگونه است؟

برای درمان اختلال سادیسم ابتدا باید وجود این اختلال و نوع آن تشخیص داده شود. اما حقیقت این است که نمی توان این اختلال را به راحتی تشخیص داد. تنها نوع تشخیص این اختلال، دیگرآزاری جنسی است که فرد مبتلا دائما فانتزیهای جنسی و خشن را در مدت 6 ماه تجربه می کند. این اختلال رفته رفته پریشانی و اختلال در عملکرد اجتماعی فرد را به همراه دارد. در شرایطی این اختلال می تواند به شکل پیشرفته تری توام با عدم صداقت، همدلی و نیز اختلال شخصیت ضداجتماعی باشد. در این صورت فرد سادیست جنسی به کیسی خطرناک تبدیل میشود که درمان آن نیز کار راحتی نیست.

راه های پیشگیری از سادیسم

تنها راهی که می توان برای این اختلال برشمرد، تلاش والدین و آگاهی آنها به تربیت کودک است. چرا که بسیاری از افراد سادیست کودکی های بدی تجربه کرده اند و رفتار امروز آن ها برگرفته از آزار و دردی است که در کودکی متحمل شده اند.

راه های درمان بیماری سادیسم

از روش های مختلفی می توان برای درمان این افراد استفاده کرد که مهمترین آن ها عبارت است از:

1- رفتار درمانی شناختی:

این روش در واقع همان روان درمانی که در آن روانشناس یا روانپزشک سعی می کند تا فرد الگوهای تحریک جنسی را تشخیص دهد، تا به مرور از روش های مختلفی با این محرک ها مقابله کند. شناسایی الگوهای مضر نیز در فرایند این روش درمانی انجام می شود.

2- دارودرمانی:

یکی از سریع ترین راه های درمانی افراد سادیست استفاده از داروهای ضد افسردگی است تا با ایجاد تعادل مواد شیمیایی مغز، رفتارهای تکانشی بیمار نیز کاهش پیدا کند. داروهای ضد آندروژنی نیز برای سرکوب میل جنسی این افراد نیز مفید است.

مراجعه به روانشناس و روانپزشک برای درمان سادیسم

استفاده از روش های درمانی روانشناسی اعم از مشاوره های حضوری یا غیر حضوری مانند مشاوره آنلاین می تواند، برای افراد آسیب دیده ای که دوران کودکی خوبی نداشته اند، یک ضرورت به شمار می آید. در صورتی که فرد بیمار یا اطرافیان او علائم این اختلال را مشاهده میکنند، پیگیری درمان بسیار اهمیت دارد. دکتر مهسا کاشفی زاده عضو انجمن روانشناسی ایران، یکی از متخصصان خبره در زمینه درمان بیماریهای سادیسمی است. استفاده از روش های تخصصی و به روز برای تشخیص و درمان این اختلال از جمله اقداماتی است که مراجعان از آن بهره مند می شوند.

نتیجه گیری

اختلالات روانی مانند دیگرآزاری معمولاً ریشه در تجارب دوران کودکی دارند. عواملی مانند تجربه خشونت در خانواده، بی‌توجهی والدین، تنبیه‌های شدید و عدم دریافت محبت کافی می‌توانند زمینه‌ساز بروز چنین اختلالاتی در بزرگسالی شوند. به همین دلیل، تربیت صحیح و آگاهانه فرزندان یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه در برابر شکل‌گیری رفتارهای آسیب‌زننده مانند سادیسم است. والدین باید با افزایش دانش روان‌شناختی خود و ایجاد محیطی سالم و محبت‌آمیز، زمینه رشد روحی و عاطفی مناسب را برای فرزندان خود فراهم کنند. از سوی دیگر، اختلال سادیسم نه‌تنها فرد مبتلا را درگیر می‌کند، بلکه سلامت روانی و امنیت جامعه را نیز به خطر می‌اندازد. چنین افرادی ممکن است در محیط‌های کاری، روابط اجتماعی و حتی زندگی شخصی، مشکلاتی جدی ایجاد کنند. آگاهی‌بخشی به افراد جامعه و تشویق آنها به مراجعه به روان‌شناس در صورت مشاهده نشانه‌های این اختلال، می‌تواند به کاهش آسیب‌های ناشی از آن کمک کند. یکی از راهکارهای مؤثر در کنترل رفتارهای پرخاشگرانه و تمایلات دیگرآزارانه، یادگیری مدیریت استرس است. استرس‌های حل‌نشده می‌توانند رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت‌آمیز را تشدید کنند. از این رو، تمرین تکنیک‌های آرام‌سازی، ورزش، و مراجعه به مشاوران متخصص می‌تواند در کاهش چنین رفتارهایی مؤثر باشد. با آگاهی و اقدامات پیشگیرانه، می‌توان از بروز این اختلال در جامعه جلوگیری کرد و محیطی سالم‌تر و ایمن‌تر برای همه افراد ایجاد نمود.

سوالات متداول

1- انواع اختلال دیگرآزاری چیست؟

اجبارگر، ستمگرانه، انفجاری و جنسی انواع رایج و تشخیص داده شده این اختلال میباشد.

2- دلیل اصلی و وجه اشتراک افراد سادیسمی چیست؟

براساس مطالعات انجام شده روی این بیماران، اکثر آن ها دوران کودکی بدی را پشت سر گذاشته اند که توام با آزارهای جسمی و جنسی شدید یا فقر بوده است.

3- دیگرآزاری در زنان و مردان به چه شکلی بروز می کند؟

زنان سادیست غالبا از تحمیل درد و رنج به دیگران لذت می برند اما مردهای سادیسمی عمدتا نوع دیگر آزاری جنسی و ستمگرانه را از خود بروز می دهند.