بروز اختلالات رفتاری در برخی افراد گاهی برای شما ممکن است تعجب آور باشد. بی تفاوتی و بی اهمیتی نسبت به دیگران یکی از مواردی است که از آن با عنوان اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا سایکوپاتی یاد می شود. در این اختلال فرد هیچ حقی برای دیگران قائل نیست و در صورت آسیب به دیگران رفتارهای بی تفاوت و بعضا سنگدلانه ای دارد. در این مقاله شما را با جزییات بیشتری درباره اختلال شخصیت ضد اجتماعی و راهکارهای درمانی آن آشنا خواهیم کرد.

اختلال شخصیت ضد اجتماعی چیست؟

اختلال سایکوپاتی یا شخصیت ضداجتماعی یکی از اختلالاتی است که ممکن است برخی افراد از خود بروز دهند. این اختلال به شکل بی احترامی به حقوق دیگران، پرخاش و خشونت و بروز رفتارهای بی رحمانه و سنگدلانه باشد. فردی که مبتلا به این اختلال است هیچ اهمیتی برای رفتارهای درست و غلط خود قائل نیست و هرگز نسبت به این رفتارها احساس گناه یا پشیمانی ندارد. این افراد ممکن است افرادی اجتماعی و صمیمی دیده شوند اما در بسیاری از مواقع رفتارهای ضد قانون، مملو از فریب و دروغ و برخوردهای خشن دارند. مبتلایان به سایکوپاتی رفتارهایی که نشان دهنده افسردگی یا استرس باشد از خود بروز نمی دهند. بلکه آنچه بیشتر در وجود آن ها نمود دارد خشونت و بی تفاوتی نسبت به دیگران است.

در صورتی که احساس کردید این رفتارها را دارید می توانید برای اطمینان خاطر از مشاوره آنلاین برای کسب اطلاعات بیشتر و نیز راهنمایی برای اطمینان از این موضوع استفاده کنید.

علل ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی

اختلال سایکوپاتی برخلاف اختلال اضطراب اجتماعی به گونه ای است که فرد می تواند با اطرافیان خود در محیط کار یا خانواده گرم و صمیمی برخورد کند بدون اینکه کمترین استرس و اضطرابی داشته باشند. اما نسبت به ناراحتی ها، آسیب ها و نگرانی های اطرافیان خود و احتمالا آسیب هایی که به آن ها وارد می کنند کاملا بی تفاوت و خونسرد هستند. یکی از سوالاتی که ممکن است ذهن شما را درگیر کند، این است که علت بروز این اختلال چیست؟

با وجود مطالعات علمی صورت گرفته در این زمینه اما هنوز دانشمندان نتوانسته اند دلیل مشخصی را برای آن بیان کنند. اما به نظر می رسد عوامل ژنتیکی و اختلال در شکل گیری مغز در دوران جنینی می تواند یکی از مهمترین عواملی باشد که فرد را با این اختلال مواجه می کند. عوامل دیگری مانند شرایط خانوادگی، تغییرات ساختاری مغز، عوامل بیولوژیکی نیز می تواند در بروز این اختلال موثر باشد.

اما با این وجود برخی عوامل می تواند ابتلا به این اختلال را در فرد تشدید کند. این عوامل عبارت است از:

• اختلال سلوک و اختلالات دوران کودکی
• وجود سابقه اختلالات شخصیتی در خانواده
• تجربه ناخوشایند آزار در کودکی
• تجربه احساس بی تفاوتی در کودکی
• سابقه خشونت شدید در خانواده
• اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی
• سابقه افسردگی مزمن
• تجربه فقر و شرایط نامساعد و بحرانی زندگی

علایم اختلال شخصیت ضداجتماعی

این اختلال در رفتارها و خلقیات فرد علائمی را بروز می دهید که با تشخیص آن می توان برای درمان اقدام کرد. در نظر داشته باشید که این رفتارها از سن 15 سالگی رفته رفته در فرد خود را به شکل اختلال سلوک بروز می دهد و والدین تا حدودی می توانند غیرعادی بودن این رفتارها را تشخیص دهند. در صورتی که زودهنگام این اختلال تشخیص داده شود می توان برای درمان آن و پیشگیری از آسیب های جدی اقدام کرد. در صورتی که این اقدام صورت نگرفت و فرد در سنین بزرگسالی این رفتارها را با خود همراه داشت، می توان برای مداخلات درمانی اقدام کرد. از جمله علائم این اختلال که فرد از خود بروز می دهد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بی توجهی به درست و غلط بودن رفتارها
• بروز رفتارهای فریبکارانه
• دروغگویی
• بی احساس و سنگدل بودن نسبت به دیگران
• سواستفاده از از دیگران و منفعت طلبی
• پرخاشگری توام با بی احترامی
• قانون گریز
• خشونت طلب
• مضطرب و تحریک پذیر
• عدم پشیمانی از رفتارهای اشتباه و آسیب به دیگران
• عدم مسئولیت پذیری

در صورتی که احساس کردید خودتان یا یکی از اطرافیان دارای این علائم هستند می توانید برای اطمینان خاطر از کمک یک مشاور فردی برای تشخیص این موضوع استفاده کنید. در نظر داشته باشید که درمان اختلالات روانی هرچه دیرتر انجام شود طبیعتا فرد ممکن است آسیب جدی به خود یا اطرافیان وارد کند. این اختلال نیز مانند اختلال شخصیت پارانوئید نیازمند مداخلات درمانی توسط متخصص است و نمی توان نسبت به آن بی تفاوت بود.

ویژگی های مبتلایان به اختلال شخصیت ضداجتماعی

نکته مهمی که لازم است درباره این اختلال بدانید ویژگی های مشترکی است که مبتلایان به آن دارند. این ویژگی ها عبارت است از:

• سرزنش دیگران به خاطر مشکلات شخصی خود
• قانون گریزی و تخریب اموال عمومی
• فریب دیگران در راستای اهداف منفعت طلبانه
• بروز رفتارهای خشونت آمیز در دوران کودکی مانند حیوان آزاری، آتش افروزی و…
• بروز رفتارهای تکانشی بدون در نظر گرفتن عواقب کار
• پرخاشگر و تحریک پذیر
• مشکل در ابراز همدردی با دیگران
• عدم پشیمانی از رفتارهای مخرب و آسیب زا
• بی احترامی به دیگران و رفتارهایی توام با توهین
• سوءاستفاده از فرزندان
• دروغگویی به دیگران

پیامدها و اثرات اختلال شخصیت ضد اجتماعی

اختلال سایکوپات پیامدهای زیادی برای فرد و اطرافیان او به همراه دارد که مهمترین آن ها شامل موارد زیر می شود:

• همسر آزاری
• کودک آزاری
• اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی
• اعمال جنایتکارانه و قتل
• سابقه زندان
• خودکشی
• مرگ زودرس
• سوءاستفاده از دیگران
• بی توجهی به هنجارهای اجتماعی و قانون شکنی

روش‌های پیشگیری از اختلال شخصیت ضد اجتماعی

در صورتی که به دنبال پیدا کردن راهی برای پیشگیری از بروز اختلال شخصیت ضد اجتماعی هستید، متاسفانه می توان گفت هیچ راه مطمئنی تا به امروز برای آن پیدا نشده است. تنها اقدامی که اطرافیان می توانند انجام دهند، شناسایی به موقع علائم این اختلال در رفتارهای کودک است. پیش زمینه بروز این اختلال در سنین کودکی با تشخیص به هنگام اختلال سلوک در کودک است که کمک می کند از بروز سایکوپاتی در بزرگسالی تا حد زیادی پیشگیری کند. از آنجا که علائم اختلال سلوک مشابه بیش فعالی است بسیاری از والدین آن را جدی نمی گیرند و در بزرگسالی منجر به آسیب جدی می شود.

روش های تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی

همان طور که از روش های مختلف می توان انواع اختلالات رفتاری مانند اختلال اضطراب اجتماعی را تشخیص داد می توان از روش های مختلفی برای تشخیص اختلال سایکوپاتی نیز استفاده کرد. روش های تشخیص نیز مبتنی بر علائمی است که فرد در زندگی روزمره و شرایط عادی زندگی از خود بروز می دهد. این علائم که در افراد بالای 18 سال بروز می کند، عبارت است از:

• بروز رفتارهای تکانشی
• تحریک پذیری زیاد و بروز پرخاشگری
• نادیده گرفتن امنیت خود و دیگران
• قانون شکنی
• عدم احساس پشیمانی و عذاب وجدان از رفتارها و اقدامات
• فریب و دروغگویی
• سودجویی از دیگران
• مسئولیت گریزی

روش های درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی:

یکی از مهمترین دغدغه هایی که ممکن است اطرافیان فرد مبتلا به اختلال سایکوپات داشته باشند، درمان آن است. از دور روش غالبا برای درمان این افراد استفاده می شود.

روان درمانی برای درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی: در این روش درمانی که مبتنی بر درمان شناختی- رفتاری است به فرد کمک می شود تا برای تغییر رفتارها و الگوهای تفکر اقدام کند. برای این منظور به او کمک می شود تا به بینش درستی از رفتارهای خود برسد. به طور کلی روان درمانی طولانی مدت است.

دارو درمانی برای درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی: در صورتی که فرد به دنبال درمان کوتاه مدت باشد می توان از انواع داروهای زیر برای درمان و کاهش علائم این اختلال در فرد استفاده کرد:

1. داروهای ضد اضطراب و افسردگی
2. داروهای ضد روان پریشی
3. داروهای تثبیت کننده خلق و خو

نتیجه گیری

اختلال سایکوپات علاوه بر آسیب هایی که به فرد مبتلا میزند، می تواند باعث آسیب و افسردگی اطرافیان نیز شود. از همین رو افراد خانواده چنین افرادی باید با مشاهده علائم هشدار دهنده برای درمان این بیماری اقدام کنند. اطرافیان فرد مبتلا به این اختلال نیز باید آموزش های لازم برای مواجهه با رفتارهای خشن و نادرست این فرد را ببینند و در زمان بروز بتوانند آن را مدیریت کنند. برای این منظور استفاده از کمک مشاوره روانشناسی امری ضروری است.

سوالات متداول

اختلال سایکوپات چه عوارضی به همراه دارد؟

آزار و اذیت همسر، کودک آزاری، بی توجهی به دیگران، گرایش به اعتیاد و مصرف مشروبات الکلی، تمایل به قتل و خودکشی، بروز اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی، بروز وضعیت ناخوشایند مانند بی خانمانی و…، مرگ زودرس به علت رفتارهای خشونت آمیز از مهمترین عوارض و آسیب هایی است که به دلیل ابتلای فرد به این اختلال می تواند بروز کند.

آیا سایکوپاتی همان اختلال اضطراب اجتماعی خیر؟

در سایکوپاتی فرد می تواند در اجتماع فردی گرم و صمیمی دیده شود که هیچگونه علائمی از افسردگی و اضطراب را نشان نمی دهد.

پیامد اختلال سایکوپاتی چیست؟

از مهمترین پیامدهای این اختلال می توان به همسر آزاری، کودک آزاری، اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی، اعمال جنایتکارانه و قتل، سابقه زندان، خودکشی، مرگ زودرس، سوءاستفاده از دیگران، بی توجهی به هنجارهای اجتماعی و قانون شکنی اشاره کرد.